Tham khảo Soạn bài đọc thêm dọn về làng chi tiết để các bạn tham khảo
Mục lục
Tìm hiểu chung
Tác giả Nông Quốc Chấn
– Nông Quốc Chấn sinh năm 1923 và mất vào năm 2002 với tên khai sinh là Nông Văn Quỳnh ở dân tộc Tày, quê xã Châu Khê, huyện Ngân Sơn và tỉnh Bắc Kạn.
– Ông sớm giác ngộ và đã tham gia vào cách mạng từ trước tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
– Là một trong những gương mặt văn hoá rất tiêu biểu và đại diện cho tầng lớp trí thức của dân tộc ít người trưởng thành trong cách mạng.
– Thơ ông đã mang nhiều cảm xúc chân thành và giản dị, lối diễn đạt tự nhiên mà giàu hình ảnh.
– Các tác phẩm chính: Tiếng ca người Việt Bắc, Đèo gió, Suối và biển và Việt Bắc đánh giặc,…
– Năm 2000 thì ông đã được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
Tổng quan về tác phẩm
Dọn về làng (1950) là một trong những bài thơ đã viết về quê hương cảu tác giả trong những năm kháng chiến chống Pháp với nhiều đau thương mà anh dũng.
– Bài thơ đã được trao giải nhì tại Đại hội liên hoan thanh niên, sinh viên thế giới tại Béc – lin. Sau đó đã được dịch đăng trên tạp chí ở Châu Âu.
– Bố cục bài thơ:
+ Phần 1 (6 câu thơ đầu): Những cảm xúc đã được diễn đạt niềm vui khi Cao – Bắc – Lạng được giải phóng.
+ Phần 2 (31 câu tiếp): Nỗi buồn tủi, xót xa và rất căm giận bọn ngoại xâm đã tàn phá và gieo rắc bao tội ác lên quê hương
+ Phần 3 (15 câu cuối): Trở lại với những xúc cảm mừng vui hân hoan và vì từ nay quê hương đã trở lại với cuộc sống thanh bình.
Phân tích nội dung tác phẩm
1. Cuộc sống gian khổ của nhân dân Cao Bắc Lạng và cái tội ác của giặc Pháp đã được diễn tả như thế nào?
Trả lời:
Cuộc sống gian khổ của người dân Cao Bắc Lạng được thể hiện qua các hình ảnh sau:
+ Mấy năm: thời gian thì kéo dài
+ Quên tết… quên rằm …
+ Chạy hết núi khe và cay đắng …
+ Lán sụp; nát cửa; vắt bám
+ Mẹ thì địu em chạy; Con sau lưng tay thì dắt bà; vai đầy tay nải…
+ Cuộc sống rất yên ấm nhưng đã bị đảo lộn nhà cửa tan hoang, gia đình li tán và cơ cực.
=> Hiệu quả nghệ thuật của việc xây dựng nên những cảnh tượng thê thảm như trên là đã gây nên những ấn tượng mạnh vì nó đã tác động vào người đọc bằng những hình ảnh cụ thể như: “Cha ngã xuống”, “phủ mặt cho chồng” và “máu đầy tay”…
– Tội ác của giặc Pháp:
+ Lán đốt trơ trụi, súng nổvà Tây lùng.
+ Áo quần thì bị vơ vét.
+ Cha bị bắt và bị đánh chết.
+ Chôn cất cha; bằng chiếc khăn của mẹ; liệm thì bằng áo của con
+ Máu đầy ta với nước tràn đầy mặt …
=> Thái độ của tác giả khi đã kể lại tội ác của giặc Pháp: xót xa, đau đớn và rất căm thù đến tột độ và muốn hành động trả thù: “Mày sẽ chết, thằng giặc Pháp hung tàn băm xương thịt mày mới hả“.
2. Nét độc đáo trong cách đã thể hiện được niềm vui Cao – Bắc – Lạng đã được giải phóng qua đoạn đầu và đoạn cuối của tác phẩm?
Trả lời:
– Nằm trong kết cấu trình tự: hiện tại – quá khứ , hai đoạn thơ đã thể hiện được niềm vui Cao – Bắc – Lạng đã được giải phóng là hai đoạn đứng ở thời điểm hiện tại. Mở đầu là những câu thơ đã tràn đầy niềm vui chiến thắng khi quê hương hoàn toàn giải phóng. Kết thúc là những bức tranh đẹp của ngày dọn về làng.
– Niềm vui của nhân dân khi quê hương đã được giải phóng được đã diễn tả rất là độc đáo qua hình ảnh và từ ngữ: cười vang, xuống làng, người nói cỏ lay, ô tô kêu vang đường cái, ríu rít tiếng cười con trẻ… Mật độ của động từ dày đặc đã diễn tả được xúc cảm mừng vui và hân hoan khi quê hương đã trở lại cuộc sống thanh bình.
– Nét độc đáo trong cách thể hiện được niềm vui là các hình ảnh và cách so sánh, cách diễn đạt… đã mang đậm chất miền núi: hồn hậu, chân thực, chất phác và rất tự nhiên.
– Giọng điệu của thơ rất tươi vui và sung sướng (đối lập với uất hận, căm thù và buồn tủi ở đoạn giữa).
3. Màu sắc của dân tộc đã thể hiện như thế nào qua cách sử dụng hình ảnh của tác giả?
Trả lời:
Hình ảnh rất giản dị và gần gũi với cuộc sống hằng ngày, lối diễn đạt tự nhiên, giàu hình ảnh, không cầu kì, hoa mĩ và trau chuốt. Dù đã miêu tả trực tiếp hay gián tiếp đều thể hiện cách cảm và cách nghĩ của đồng bào các dân tộc thiểu số:
– Hình ảnh so sánh như : Người đông như kiến, súng đầy như củi; Người nói cỏ lay trong rừng rậm và Hổ không dám đến đẻ con trong vườn chuối; …
– Từ ngữ: hàng đàn; quên tết tháng giêng, quên rằm tháng bảy và mày với tao
Tổng kết kiến thức
Dọn về làng là một bài thơ hay về nhân dân ở miền núi trong kháng chiến chống Pháp. Những con người ấy đã phải chịu những nỗi đau thương mất mát khi chúng đã đến và khi giải phóng thì họ đã thể hiện được niềm vui hân hoan của mình.
Bài thơ còn thể hiện được niềm tin vào tương lai tươi sáng của quê hương với biểu hiện ý chí rất quyết tâm chống giặc ngoại xâm và khát vọng thanh bình của nhân dân ở miền núi.
THAM KHẢO THÊM BÀI VIẾT
CHI TIẾT: Tóm tắt nội dung bài thơ dọn về làng
CHI TIẾT: Soạn bài phân tích hồn trương ba da hàng thịt
CHI TIẾT: Tất cả các bài soạn văn lớp 12
