Cùng tham khảo nội dung Soạn bài Sống hay không sống – Đó là vấn đề (Trích Hăm-lét, Sếch-xpia) | Văn 11 Kết nối tri thức được Onthidgnl chia sẻ sau đây. Các em tham khảo để chuẩn bị bài soạn văn 11 kết nối tri thức được tốt nhé.
Mục lục
Sống hay không sống – đó là vấn đề: Tìm hiểu chung
1.1 Tác giả Sếch-xpia
a. Tiểu sử
William Shakespeare sinh ngày 23-4-1564, thuộc cung Kim Ngưu, tại Stratford-upon-Avon, Nước Anh. Ông là một nhà soạn kịch, nhà viết kịch và nhà thơ nổi tiếng, được coi là một trong những tác giả vĩ đại nhất trong lịch sử văn học.William Shakespeare xếp hạng về độ nổi tiếng là thứ 2387 trên thế giới và thứ nhất với danh sách Nhà soạn kịch nổi tiếng.
William Shakespeare là một nhà viết kịch thời đại của Nữ hoàng Elizabeth I và được coi là một trong những nhà văn có ảnh hưởng nhất trong văn học Anh. Ông sáng tác nhiều tác phẩm nổi tiếng trong giai đoạn từ 1589 đến 1613.
Ông kết hôn với Anne Hathaway và có ba đứa con. Sau đó, ông sống và làm việc tại London, nơi ông trở thành một nhà viết kịch nổi tiếng và thành công. Shakespeare cũng là một trong những thành viên sáng lập và diễn viên của nhóm nghệ sĩ Lord Chamberlain’s Men (sau này là King’s Men), một nhóm nghệ sĩ kịch nổi tiếng tại thời điểm đó. William Shakespeare qua đời vào năm 1616 tại Stratford-upon-Avon.
b. Sự nghiệp làm nghệ thuật.
Ban đầu, những vở kịch đầu tiên của Shakespeare chủ yếu là hài kịch và kịch lịch sử. Ông đã nâng cao sự tinh tế nghệ thuật của các thể loại này vào cuối thế kỷ XVI. Sau đó, ông chuyển sang sáng tác chủ yếu là bi kịch, bao gồm các tác phẩm nổi tiếng như “Hamlet”, “Vua Lear”, “Othello” và “Macbeth”. Đây là một số tác phẩm nổi tiếng nhất của ông trong tiếng Anh và đã có sự ảnh hưởng sâu sắc đến văn học và nghệ thuật.
Trong giai đoạn cuối cùng của sự nghiệp sáng tác, Shakespeare đã sáng tác những vở kịch buồn (tragicomedies), còn được gọi là lãng mạn, và hợp tác với một số nhà viết kịch khác. Các vở kịch trong thể loại này bao gồm “The Winter’s Tale” và “The Tempest”.
Nhiều vở kịch của William Shakespeare đã được tái bản và trình diễn nhiều lần với chất lượng và hiểu biết khác nhau trong suốt cuộc đời của ông. Trước khi First Folio được xuất bản vào năm 1623, các vở kịch của ông thường được in riêng lẻ trong các quyển sách nhỏ gọi là quarto. Việc tái bản này thường không được ông kiểm soát và dẫn đến nhiều phiên bản có sự biến đổi và sai sót văn bản.
First Folio là một bản in quan trọng và đáng giá của tác phẩm của Shakespeare. Năm 1623, hai đồng nghiệp của ông, John Heminges và Henry Condell, đã quyết định thu thập và xuất bản First Folio, một bản tập hợp các vở kịch của ông. First Folio chứa 36 vở kịch của Shakespeare, bao gồm các tác phẩm đã được công nhận là của ông. Đây là một cống hiến lớn cho việc bảo tồn và lưu trữ tác phẩm của ông.
Tuy nhiên, việc xác định xem một số vở kịch cụ thể nào thuộc về Shakespeare và đóng góp của ông trong việc sáng tác vẫn là một vấn đề được tranh luận. Một số tác phẩm đã được công nhận là của Shakespeare và xuất hiện trong First Folio, trong khi một số khác vẫn gây tranh cãi và có ý kiến khác nhau từ các nhà nghiên cứu và học giả. Tuy nhiên, William Shakespeare vẫn được coi là một trong những nhà soạn kịch vĩ đại nhất trong lịch sử và tác phẩm của ông có ảnh hưởng sâu sắc trong văn hóa toàn cầu.
1.2 Tác phẩm Sống hay không sống – đó là vấn đề
a. Thể loại
Tác phẩm Sống hay không sống – đó là vấn đề được xếp vào thể loại bi kịch, đặc trưng bởi sự trầm buồn, đau khổ và sự suy tưởng sâu sắc về cuộc sống và cái chết.
b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
Vở kịch “Hamlet” được viết bởi nhà văn người Anh William Shakespeare và được cho là hoàn thành vào khoảng năm 1601. “Sống, hay không sống – đó là vấn đề” là một câu thoại nổi tiếng xuất hiện trong Hồi thứ III của vở kịch này.
Vào thời điểm sáng tác “Hamlet”, Shakespeare đang là một nhà viết kịch thành công và đã được công nhận trong giới nghệ thuật ở London. Vào thời gian đó, ông viết vở kịch để biểu diễn tại nhà hát Globe, một sân khấu nổi tiếng mà Shakespeare cũng là một trong những cổ đông sáng lập.
Vở kịch “Hamlet” được cho là được viết dưới thời triều đại của Nữ hoàng Elizabeth I. Vào thời điểm đó, nước Anh đang trải qua một giai đoạn lịch sử quan trọng với những biến động và xung đột xã hội, chính trị và tôn giáo. Điều này có thể ảnh hưởng đến tác phẩm của Shakespeare và đặc biệt là tạo nên bối cảnh cho những câu hỏi và suy ngẫm sâu sắc về sự tồn tại, đạo lý và ý nghĩa của cuộc sống trong vở kịch “Hamlet”.
Câu chuyện kể về hoàng tử xứ Đan Mạch thời Trung cổ tên là Hăm-lét muốn trả thù cho cha từng được ghi lại trong biên niên sử tử vào cuối thế kỉ XII của Xắc-xơ Gram-ma-ti-cút và được Phơ-răng-xoa đơ Ben-phóc kể lại vào năm 1576. Sếch-xpia có lẽ đã dựa trên bản kể này để xây dựng nên vở bi kịch của chính mình với nhiều sáng tạo: Ông đặt nhân vật vào bối cảnh hậu kỳ Phục hưng, khi lí tưởng nhân văn chủ nghĩa đang lâm vào tình trạng khủng hoảng sâu sắc vì xung đột với thực tại lịch sử quá nghiệt ngã. Cảm quan u tối về thực tại cùng như ý chí đấu tranh khẳng định về lí tưởng nhân văn chủ nghĩa của nhân vật trong vở kịch cũng được bắt nguồn từ đó.
c. Phương thức biểu đạt
Văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề có phương thức biểu đạt chính là tự sự kết hợp với biểu cảm.
+ Phương thức tự sự trong câu thoại cho phép Hăm-lét diễn tả ý kiến cá nhân và suy nghĩ riêng của mình. Ông đặt vấn đề và thể hiện sự phân vân, lo lắng và sự mâu thuẫn trong suy nghĩ của mình về cuộc sống và cái chết. Tự sự giúp tạo ra một tầm nhìn sâu sắc và chân thực về suy nghĩ và cảm xúc của nhân vật chính.
+ Ngoài ra, biểu cảm cũng đóng vai trò quan trọng trong việc truyền đạt câu thoại này. Cách diễn xuất và biểu cảm của diễn viên khi thể hiện câu thoại “Sống, hay không sống – đó là vấn đề” có thể mang đến sự sâu sắc, trăn trở và sự đau khổ của Hăm-lét. Biểu cảm giúp truyền đạt một cách tường minh hơn về tâm trạng và tư duy của nhân vật, góp phần làm nổi bật câu thoại và tạo nên hiệu ứng tâm lý mạnh mẽ cho khán giả.
d. Tóm tắt văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề
Đoạn trích “Sống hay không sống – đó là vấn đề” thuộc Hồi thứ III của vở kịch “Hamlet” tập trung vào nội tâm và sự xung đột của nhân vật chính, Hamlet. Trong đoạn này, Hamlet đang trăn trở về cuộc sống và ý nghĩa của nó trong bối cảnh những khó khăn và mâu thuẫn mà anh đang đối mặt. Trước đó, Hamlet đã bắt đầu nghi ngờ về cái chết của cha mình và có suy đoán rằng Claudiut, chú ruột của anh và nhà vua mới, có liên quan đến cái chết đó. Để tìm ra sự thật, Hamlet quyết định giả điên và hành động lạ lùng. Nhà vua và Polonius, cha của Ophelia và cũng là người yêu của Hamlet, đã sử dụng Ophelia để nghe trộm cuộc trò chuyện giữa Hamlet và cô. Trong cuộc trò chuyện đó, Hamlet nói những lời tàn nhẫn và cố tình làm Ophelia xa lánh mình. Trong tâm trí của Hamlet, có sự xung đột và đau đớn. Anh băn khoăn về ý nghĩa của cuộc sống và liệu mình nên tiếp tục sống hay không. Câu hỏi “Sống hay không sống – đó là vấn đề” thể hiện sự đau khổ và sự đắn đo của Hamlet về cuộc sống và khả năng chịu đựng của con người trong những hoàn cảnh khó khăn.
e. Bố cục văn bản Sống, hay không sống – đó là vấn đề
Gồm 2 phần:
Phần 1: Từ đầu đến “Ôi, gánh nặng của tội ác”: Trong phần này, nhà vua nghi ngờ về tình tình của Hamlet và quyết định tiến hành sự dò la để tìm hiểu sự thật. Nhà vua cùng với Polonius, cha của Ophelia, người yêu của Hamlet, nghe trộm cuộc trò chuyện giữa Hamlet và Ophelia. → Mục tiêu của họ là tìm ra bằng chứng về tình cảm và tình hình tâm lý của Hamlet.
Phần 2: Còn lại
Phần này tập trung vào cuộc trò chuyện giữa Hamlet và Ophelia. Trong cuộc trò chuyện này, Hamlet bày tỏ xung đột nội tâm và băn khoăn về cuộc sống. Phần này kết thúc thể hiện sự trăn trở và tâm lý phức tạp của Hamlet về ý nghĩa của cuộc sống và khả năng chịu đựng của con người trong những hoàn cảnh khó khăn.
g. Giá trị nội dung
Đoạn trích “Sống, hay không sống – đó là vấn đề” trong vở kịch “Hamlet” không chỉ thể hiện tư tưởng và chủ đề của tác phẩm mà còn đặt ra những suy ngẫm sâu sắc về bản tính và trăn trở của con người trong cuộc sống khó khăn và đầy không chắc chắn.
+ Đoạn trích khám phá bản chất của con người và đặt ra câu hỏi về ý nghĩa của việc tồn tại. Hamlet suy nghĩ về sự phân định giữa con người và các loài khác, về khả năng tư duy và ý thức của con người trong một thế giới đầy rẫy khó khăn và bi kịch.
+ Hamlet thể hiện những trăn trở và lo âu về cuộc sống. Anh phân vân giữa sự tồn tại và cái chết, giữa những nhiệm vụ và trách nhiệm của mình và sự khó khăn, nguy hiểm và không chắc chắn của cuộc sống. Các suy nghĩ này phản ánh sự lo lắng và bất an của con người trước các thách thức và rủi ro trong cuộc sống.
⇒ Đoạn trích nêu lên thực tế rằng cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng và tràn đầy niềm vui. Hamlet đối diện với nhiều khó khăn, mâu thuẫn và rủi ro trong cuộc sống, và điều này tạo ra những suy ngẫm sâu sắc về sự khắc nghiệt và không chắc chắn của thế giới.
h. Giá trị nghệ thuật
Nhờ vào tài năng của Shakespeare mà những tác phẩm của ông đã để lại nhiều ấn tượng nhờ:
Nhân vật trong các tác phẩm của ông có tính cách phức tạp, sự phát triển và đa dạng. Họ có thể có những phẩm chất tốt và xấu, những trăn trở và mâu thuẫn nội tâm, tạo ra sự thật tình và sự nhân văn đáng ngạc nhiên.
Shakespeare tạo ra những tình huống kịch tinh tế và hấp dẫn, với các yếu tố như xung đột, sự lừa dối, tình yêu và thù hận. Ông biết cách xây dựng các môi trường và tình tiết để tạo ra sự căng thẳng và sự kích thích trong tác phẩm. Các tình huống trong các vở kịch của ông thường đầy sự bất ngờ và sẽ gây ấn tượng sâu sắc trong tâm trí khán giả.
Tài năng của Shakespeare đã tạo ra những tác phẩm kịch kinh điển, có sức ảnh hưởng lớn không chỉ trong thời đại của ông mà còn trong hiện tại và tương lai.
2. Soạn bài: Sống hay không sống – đó là vấn đề sách kết nối tri thức
2.1 Trước khi đọc
Theo em, việc ý thức về tình trạng bi đát của hoàn cảnh có lúc nào ngăn cản con người ta hành động quyết đoán trong cuộc đời không?
Lời giải:
Ý thức về tình trạng bi đát của hoàn cảnh có thể ảnh hưởng đến con người và ngăn trở hành động quyết đoán trong cuộc đời. Tuy nhiên, sự ảnh hưởng này có thể khác nhau đối với từng người và tình huống cụ thể. Dưới đây là một số khía cạnh để cân nhắc:
+ Khi con người nhận thức được tình trạng bi đát của hoàn cảnh, như khó khăn, thất bại, hay mất mát, có thể xảy ra sự dao động tâm lý và sức mạnh tinh thần giảm sút. Cảm giác mất tự tin, sợ hãi, hoài nghi có thể làm mất đi sự quyết đoán và ảnh hưởng đến khả năng hành động.
+ Ý thức về tình trạng bi đát có thể khiến con người do dự và trì hoãn quyết định. Người ta có thể lo lắng về hậu quả tiềm tàng và không tự tin trong việc đưa ra quyết định, dẫn đến sự chần chừ, lưỡng lự và không quyết đoán.
+ Tình trạng bi đát có thể gây ra sự mất cân bằng cảm xúc, như sự buồn bã, lo lắng, hoặc sợ hãi mạnh mẽ. Cảm xúc mạnh mẽ này có thể làm mất đi sự tập trung và khả năng đánh giá khách quan, ảnh hưởng đến quyết định và hành động.
Tuy nhiên, cũng có những trường hợp ngược lại. Một số con người có thể trở nên quyết đoán hơn trong tình trạng bi đát, vì nhận thức về sự cần thiết và khẩn cấp của việc hành động. Họ có thể sử dụng tình trạng khó khăn như một động lực để đạt được mục tiêu và vượt qua trở ngại.
2.2 Trong khi đọc
Câu 1: Lời thoại của các nhân vật trước khi Hăm-lét xuất hiện cho thấy điều gì về bầu không khí xã hội bao quanh chàng?
Lời giải:
Mọi người xung quanh chàng đều cố gắng dò xét và đánh giá liệu Hăm-lét có thực sự điên khùng hay chỉ giả điên.
Mọi người trong tác phẩm, bao gồm gia đình, bạn bè và thân tín, thường có sự nghi ngờ và tò mò về trạng thái tinh thần của Hăm-lét. Họ cố gắng quan sát và lắng nghe chàng để tìm hiểu liệu chàng đang trải qua một sự rối loạn tâm trí thật sự hay chỉ là một trò đùa hoặc một cách để giả vờ.
Một số người cho rằng Hăm-lét đang giả điên để che giấu ý định và âm mưu của mình. Họ tin rằng chàng đang sử dụng trạng thái “điên” để điều tra sự thật và lập kế hoạch trả thù. Tuy nhiên, một số người khác tin rằng chàng thực sự đã mất trí và đang trải qua sự đau khổ tâm lý.
Câu 2: Sự xung đột với cả thời đại đã để lại dấu ấn như thế nào trong nội tâm Hăm – lét?
Lời giải:
Trong nội tâm của Hăm-lét, có sự tràn ngập căm phẫn, chán ghét cuộc sống và suy nghĩ về trả thù. Hăm-lét trong tác phẩm thể hiện sự tức giận và tuyệt vọng trước những sự kiện bi kịch trong cuộc đời và cái chết của cha mình. Ông tràn đầy sự oán hận và muốn trả thù những kẻ đã gây ra sự bất công và đau khổ cho gia đình của mình.
Tuy nhiên, Hăm-lét cũng tỏ ra sáng suốt và nhạy bén trong việc đề phòng một khả năng: có thể đây là một linh hồn tà ác xuất hiện dưới hình dạng của một người đã chết, nhằm xúi giục Hăm-lét làm những việc đáng lên án để linh hồn chàng bị xá tội và bị đưa xuống Địa Ngục. Chàng tỉnh táo và cảnh giác trước khả năng này, và chàng quyết định tìm hiểu sự thật về cái chết của cha mình và cảnh báo về âm mưu xấu xa có thể đang diễn ra xung quanh chàng.
Sự nhạy bén và sáng suốt của Hăm-lét cũng thể hiện sự phân vân và xung đột trong tâm trí chàng. Mặc dù chàng tràn ngập căm phẫn và khao khát trả thù, nhưng chàng cũng cảm nhận được sự phức tạp của tình huống và những hệ quả tiềm tàng. Chàng không muốn rơi vào một cái bẫy, mà thay vào đó muốn khám phá sự thật và hành động theo cách mà chàng cho là đúng.
Câu 3: Chú ý sự khác biệt giữa lời Hăm – lét nói với Ô-phê-li-a trong độc thoại và đối thoại.
Lời giải:
– Trong các đoạn độc thoại, Hăm-lét thường tỏ ra căm phẫn, chán nản và tự tiền án mình. Hắn thường nhắc đến sự khốn khổ và sự vô nghĩa của cuộc sống. Tuy nhiên, khi Hăm-lét giao tiếp trực tiếp với Ô-phê-li-a, anh ta thường tỏ ra lạnh lùng, cay đắng và thậm chí cảnh báo Ô-phê-li-a tránh xa mình. Sự đối lập giữa những suy nghĩ sâu sắc và tình cảm lạnh lùng của Hăm-lét mang đến một sự xung đột trong giao tiếp của anh ta với Ô-phê-li-a.
– Trong lời nói độc thoại của Hăm-lét, anh ta thường thể hiện sự hoài nghi về lòng trung thành và tình yêu, và đặt câu hỏi về ý nghĩa của cuộc sống. Tuy nhiên, trong đối thoại với Ô-phê-li-a, Hăm-lét thể hiện sự khinh bỉ và phê phán, gọi Ô-phê-li-a là “người phụ nữ” và bảo cô rằng tình yêu của anh ta đã mất đi. Sự đối lập trong nội dung của lời nói cho thấy sự mâu thuẫn và không thống nhất trong tâm trạng và cách suy nghĩ của Hăm-lét.
– Trong lời nói độc thoại, Hăm-lét thường tỏ ra đau khổ và uất ức, nhưng khi nói chuyện với Ô-phê-li-a, anh ta có thể xoay sở và biểu lộ cảm xúc khác nhau. Lúc này, Hăm-lét có thể tỏ ra lãnh đạm, khinh bỉ hoặc thậm chí cay đắng. Sự đối lập trong cảm xúc của Hăm-lét khi giao tiếp với Ô-phê-li-a tạo ra sự không thống nhất và khó hiểu về tính cách của anh ta.
Câu 4: Chú ý việc thể hiện ý thức của Hăm-lét về mối quan hệ giữa nhan sắc và đức hạnh trong thời đại đảo điên.
Lời giải:
“Hăm-lét” thể hiện ý thức rõ ràng về mối quan hệ giữa nhan sắc và đức hạnh trong thời đại đảo điên. Anh nhận thức được sự nghịch lý trong việc nhan sắc có thể biến đức hạnh thành phóng đãng, trong khi đức hạnh không thể nào kéo nhan sắc vào khuôn khổ nết na. Anh nhận thấy rằng nhan sắc có thể có sức mạnh để thay đổi và làm thay đổi đức hạnh, trong khi đức hạnh lại không thể đảm bảo một hình ảnh đẹp đẽ.
Hăm-lét nhìn thấy rằng ngay cả Ô-phê-li-a, người mà anh ta đã từng yêu, cũng không thể thoát khỏi sự ảnh hưởng của nhan sắc. Anh ý thức rằng Ô-phê-li-a chỉ đang dò la về thái độ của mình để thông báo cho nhà Vua và Hoàng hậu, và không có sự chân thật và tốt đẹp nào trong mối quan hệ đó. Anh nhận thấy rằng nhan sắc có thể thay đổi và làm thay đổi con người, trong khi đức hạnh có thể bị thay đổi và biến đổi bởi những toan tính cá nhân hoặc tác động của hoàn cảnh.
⇒ Từ những suy nghĩ này, Hăm-lét hiểu rằng sự đảo điên của thời đại đã làm mất đi sự ổn định và khả năng phân biệt được nhan sắc và đức hạnh. Ông nhìn thấy sự mâu thuẫn và nghi ngờ xung quanh quan niệm về đức hạnh và nhan sắc trong một xã hội đảo lộn, và nhận thức rằng sự thay đổi này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đối với cả cá nhân và xã hội.
2.3 Sau khi đọc
Câu 1 trang 131 SGK Văn 11/1 Kết nối tri thức
Xác định ý nghĩa của lời thoại giữa các nhân vật trước khi Hăm-lét xuất hiện.
Lời giải:
Lời thoại của các nhân vật trước khi Hăm-lét xuất hiện cho thấy rằng bầu không khí xã hội xung quanh anh ta đang bị kiểm soát một cách chặt chẽ. Mọi người đang theo dõi và chú ý đến mỗi hành động của Hăm-lét, đồng thời thăm dò xem anh ta có thật sự điên hay chỉ giả vờ điên. Do đó, không khí xung quanh Hăm-lét rất căng thẳng vì anh ta biết rằng mọi ánh mắt đều đang theo dõi từng hành động của mình.
Sự độc ác và toan tính thâm độc của các nhân vật này được thể hiện qua việc họ không quan tâm tới sự tổn thương và đau khổ của Hăm-lét mà chỉ quan tâm đến mục đích và lợi ích cá nhân của mình. Họ sẵn sàng sử dụng mọi biện pháp, kể cả việc kiểm tra tâm thần của Hăm-lét, để đạt được những mục đích riêng của mình.
Câu 2 trang 131 SGK Văn 11/1 Kết nối tri thức
Nêu nhận xét chung về tâm trạng của nhân vật Hăm-lét thể hiện thông qua lời độc thoại. Theo mạch suy tưởng của nhân vật Hăm-lét, lời độc thoại có thể được chia làm mấy phần, nội dung từng phần là gì?
Lời giải:
Tâm trạng của Hăm-lét, như thể hiện qua lời độc thoại, rất hỗn loạn và đầy mâu thuẫn. Anh ta không thể tìm ra lựa chọn nào tốt nhất và đang bị vướng mắc trong sự đau khổ và sự mất mát.
Theo mạch suy nghĩ của Hăm-lét, lời độc thoại của anh ta có thể chia thành ba phần:
Phần 1: “Sống, hay không sống – đó là vấn đề… quý hơn?”
Lời mở đầu của Hăm-lét bằng một câu hỏi tu từ, đặt ra sự suy ngẫm về ý nghĩa của cuộc sống và cái chết.
Phần 2: “Tiếp… chưa hề biết tới?”
Hăm-lét định nghĩa khái niệm về cái chết và chia sẻ những suy ngẫm sâu sắc về cuộc sống và ý nghĩa của nó. Anh ta bày tỏ sự chán nản và mất niềm tin vào thế giới xung quanh, so sánh nó với một “nhà tù” và tuyên bố rằng không ai có thể thoát khỏi sự trống rỗng và khổ đau của cuộc sống.
Phần 3: “Còn lại”
Lời kết của Hăm-lét thể hiện rõ tâm trạng đang giằng xé và cuộc đấu tranh kịch liệt của anh ta trong hoàn cảnh khó khăn của chính bản thân mình. Anh ta bày tỏ sự bối rối và không biết phải làm gì và đưa ra những câu hỏi về ý nghĩa của hành động và quyết định của mình.
Câu 3 trang 131 SGK Văn 11/1 Kết nối tri thức
Có thể xác định được cách hiểu của Hăm-lét về “sống” và “không sống” như thế nào?
Lời giải:
Cách hiểu của Hăm-lét về “sống” và “không sống” là khá trừu tượng và phản ánh sự xung đột nội tâm của anh ta. Đối với Hăm-lét, “sống” có thể được hiểu là chịu đựng tất cả những sự khổ đau, bất hạnh mà người khác áp đặt lên mình. Nó đại diện cho việc anh ta phải đối mặt với những khó khăn và đau khổ trong cuộc sống, không có sự lựa chọn hay tự do.
Tuy nhiên, Hăm-lét cũng nhận thức rằng việc sống theo cách đó sẽ kéo theo bao đau khổ cho người khác. Anh ta nhận thấy rằng cuộc sống đầy khổ đau và đấu tranh không chỉ gây tổn thương cho bản thân mình mà còn ảnh hưởng đến những người xung quanh.
Câu 4 trang 131 SGK Văn 11/1 Kết nối tri thức
Nêu lí do khiến cho Hăm-lét nghĩ rằng “chết” đáng “mong muốn” mà cũng là “điều khó khăn” buộc người ta phải “ngừng lại mà suy nghĩ”.
Lời giải:
Lí do khiến Hăm-lét cho rằng “chết” đáng “mong muốn” mà cũng là “điều khó khăn” buộc người ta phải “ngừng lại mà suy nghĩ” là do anh ta đang trải qua sự xung đột và đấu tranh tư tưởng giữa việc sống và chết.
Hăm-lét đang chịu đựng nhiều khổ đau và bất hạnh trong cuộc sống. Anh ta cảm thấy mệt mỏi và không thể tìm thấy ý nghĩa của cuộc sống. Trong tâm trạng bối rối và chán nản, Hăm-lét đến một điểm mà anh ta coi “chết” như một lựa chọn hấp dẫn. Đối với anh ta, cái chết có thể đại diện cho sự thoát khỏi mọi khổ đau và mất mát trong cuộc sống.
Tuy nhiên, Hăm-lét cũng nhận thức rằng việc quyết định chết là một quyết định khó khăn và đầy khó khăn cho con người. Điều này buộc người ta phải dừng lại và suy nghĩ kỹ về hậu quả và ý nghĩa của việc chọn chết. Hăm-lét hiểu rằng quyết định này không thể được đưa ra dễ dàng và đòi hỏi sự đau đớn và sự đấu tranh tư tưởng sâu sắc.
Câu 5 trang 131 SGK Văn 11/1 Kết nối tri thức
Phân tích ý thức của Hăm-lét về những “khổ nhục trên cõi thế” mà con người ta phải gánh chịu. Theo bạn, Hăm-lét sợ “nỗi khổ nhục” gì ở trong cõi “mênh mang sau khi chết”?
Lời giải:
Hăm-lét có ý thức về những “khổ nhục trên cõi thế” mà con người phải chịu đựng trong cuộc sống. Anh ta nhận thức rằng thế giới này đầy những gánh nặng và áp lực từ xã hội, như sự bắt bẻ, khinh bỉ, áp bức từ thời đại, sự kiêu căng của những kẻ bạo hành và sự trì chậm của công lý. Hăm-lét cảm nhận được sự mệt mỏi và gánh nặng của cuộc sống, và người ta thường phải cam chịu, than vãn và đổ mồ hôi dưới gánh nặng này.
Tuy nhiên, Hăm-lét cũng sợ những “nỗi khổ nhục” có thể xảy ra sau khi chết, trong cõi “mênh mang” không rõ ràng. Anh ta lo lắng rằng sau khi chết, anh sẽ phải đối mặt với những hậu quả của những hành động và quyết định trong cuộc sống. Cụ thể, Hăm-lét sợ gặp lại những người thân yêu đã qua đời và những người đã bị hại oan bởi những kẻ tàn ác mà anh chưa thể trả thù được cho họ trong cuộc sống. Ý thức này đánh giá cao tình cảm và sự công bằng, và Hăm-lét lo lắng rằng sự bất công và khổ đau sẽ tiếp tục tồn tại trong cõi sau khi chết.
Câu 6 trang 131 SGK Văn 11/1 Kết nối tri thức
Hăm-lét đã nhận thức được như thế nào về nguyên nhân tình trạng do dự và không thể hành động quyết đoán của bản thân? Dựa vào phần tóm tắt vở kịch, hãy cho biết nhân vật Hăm-lét đã làm gì sau khi đã nhận thức được bản chất vấn đề?
Lời giải:
Hăm-lét, sau khi nhận thức được bản chất của vấn đề và đấu tranh tư tưởng giữa sự sống và cái chết, đã tiến hành hành động để giải quyết tình trạng do dự và không thể hành động quyết đoán của mình. Theo phần tóm tắt vở kịch, Hăm-lét đã dặn bạn của mình kể lại câu chuyện và tiết lộ sự thật về việc bàn giao ngai vàng cho Pho-tin-brat.
Hăm-lét muốn thông báo cho mọi người biết về sự gian dối và âm mưu đằng sau việc bàn giao ngai vàng. Bằng cách này, anh ta hy vọng rằng sự thật sẽ được phơi bày và công lý sẽ được thi hành. Hành động này của Hăm-lét cho thấy ý chí và quyết tâm của anh ta trong việc đối mặt với bất công và phản đối những hành động sai trái.
Tuy vấn đề còn phức tạp và Hăm-lét vẫn đang đấu tranh với sự do dự và sự không quyết đoán, nhưng hành động của anh ta trong việc tiết lộ sự thật là một bước tiến quan trọng trong việc thể hiện ý thức và sự trách nhiệm của mình.
Câu 7 trang 131 SGK Văn 11/1 Kết nối tri thức
Chỉ ra tính chất bi kịch của xung đột được thể hiện thông qua lời độc thoại của nhân vật Hăm-lét. Theo em, trong xã hội hiện đại, xung đột đó còn tồn tại hay không? Căn cứ vào đâu để em nêu ý kiến về vấn đề này là gì?
Lời giải:
– Tính chất bi kịch của xung đột được thể hiện qua lời độc thoại của Hăm-lét đó là sự mâu thuẫn giữa việc đấu tranh để bảo vệ chính mình trước hiện thực xấu xa và sự sống chịu đựng, sống với lí tưởng nhân văn tạo nên một tình huống bi kịch và đau đớn.
+ Hăm-lét đối mặt với hiện thực xấu xa của xã hội, cảm thấy đau khổ và bi quan, đầy những trăn trở. Ông muốn đấu tranh chống lại nó bằng cách sử dụng kế hoạch chiến lược đã được tính toán sẵn. Tình cảm đáng thương của Hăm-lét và tâm hồn u buồn của ông phản ánh một cách gián tiếp hiện thực đương thời và tình trạng khó khăn trong xã hội, cũng như tác động của tội ác và bất công.
+ Hăm-lét suy xét và sử dụng trí thông minh của mình để đối phó với kẻ thù mạnh mẽ và các tay sai của họ. Ông quyết định giả điên để làm giảm sự hoài nghi và đạt được một kế hoạch mang tính chiến thuật cao. Hành động này thể hiện niềm tin của Hăm-lét vào công lý và khả năng suy đoán của mình, cũng như tác giả tạo ra một nhân vật thông minh và sắc bén.
– Trong xã hội hiện đại, xung đột vẫn tồn tại và có tính chất bi kịch tương tự. Các mâu thuẫn giữa cá nhân và xã hội, giữa lợi ích cá nhân và lợi ích cộng đồng, hay giữa những giá trị đối lập vẫn gây ra những tình huống đau đớn và khó khăn. Tuy nhiên, cách diễn đạt và biểu hiện của xung đột có thể khác nhau trong mỗi thời đại và văn hóa xã hội.
– Một số căn cứ để ý kiến này được đề xuất:
+ Xã hội hiện đại đa dạng về chủng tộc, tôn giáo, ngôn ngữ, quốc gia và giá trị. Đa dạng này dẫn đến sự khác biệt quan điểm và lợi ích, tạo ra tiềm năng cho xung đột trong việc đối nhân xử thế.
+ Xung đột chính trị và xã hội vẫn là một hiện thực trong xã hội hiện đại. Các nhóm và lợi ích khác nhau tranh đấu cho quyền lực, tài nguyên, quyền lợi và quan điểm khác nhau, dẫn đến xung đột và mâu thuẫn.
+ Xung đột về kinh tế và tài nguyên cũng tiếp tục tồn tại. Sự cạnh tranh và xung đột về tài nguyên như đất đai, nước, dầu mỏ và các nguồn tài nguyên quan trọng khác có thể gây ra xung đột giữa các quốc gia và cá nhân.
+ Sự khác biệt văn hóa và giá trị trong xã hội hiện đại cũng có thể tạo ra xung đột. Quan điểm, thói quen, tập tục và niềm tin khác nhau có thể dẫn đến xung đột và mâu thuẫn trong việc giao tiếp và tương tác.
Tuy nhiên, đáng lưu ý rằng xung đột không phải lúc nào cũng tiêu cực và không thể giải quyết. Xung đột cũng có thể thúc đẩy sự phát triển và tiến bộ trong xã hội, đẩy mọi người tìm kiếm giải pháp sáng tạo và thúc đẩy sự đổi mới.
2.4 Kết nối đọc viết
Viết một đoạn văn (độ dài khoảng 150 chữ) nêu cảm nhận của bạn về con người Hăm-lét được thể hiện thông qua lời độc thoại trong đoạn trích Sống, hay không sống – đó là vấn đề.
Lời giải:
Hăm-lét là một vị hoàng tử có chuẩn mực, tài giỏi và cũng là một người có trách nhiệm. Dù cuộc sống của chàng chất chứa đầy rẫy khổ đau, bất hạnh nhưng chàng vẫn mạnh mẽ và mưu trí để có thể vượt qua nó một cách hoàn hảo và ít gây thương tổn nhất. Chàng cũng muốn có cuộc sống cho riêng mình và đã từng có suy nghĩ muốn từ bỏ. Nhưng nhìn ngoài kia, những người đang phải đau khổ vì cái ác, sự bất công trong xã hội, sự đàn áp của kẻ xấu xa đã khiến chàng không thể nào sống cuộc sống cho riêng mình. Chàng đặt trách nhiệm lên mình, phải giải phóng được bản thân, con người ra khỏi bể khổ ấy, đó cũng chính là cách để chàng tự giải phóng cho bản thân. Đó là tính cách của một con người quật cường và luôn kiếm tìm ánh sáng cho cuộc đời mình và chúng ta nên học tập những tính cách, tinh thần lạc quan cùng với sự quật cường của Hăm-lét.
…
Hy vọng rằng nội dung về Soạn bài Sống hay không sống – Đó là vấn đề (Trích Hăm-lét, Sếch-xpia) | Văn 11 Kết nối tri thức…sẽ là tài liệu soạn văn 11 hiệu quả giúp các em học sinh nắm chắc kiến thức trước khi đến lớp và giúp tự tin hơn trong kỳ thi tốt nghiệp THPT môn ngữ văn. Hãy tham khảo và vận dụng thật tốt để đạt kết quả cao cho kỳ thi sắp tới nhé!
Theo dõi MXH của Onthidgnl nhé:
FB: https://www.facebook.com/onthidgnlcom
