Giao cảm với thiên nhiên Thơ

Cùng tham khảo nội dung về Soạn bài Nắng đã hanh rồi (Vũ Quần Phương) | Văn 10 Chân trời sáng tạo Onthidgnl chia sẻ sau đây. Các em tham khảo để chuẩn bị bài soạn văn 10 Chân trời sáng tạo được tốt nhé.

Soạn bài Nắng đã hanh rồi (Vũ Quần Phương) | Văn 10 Chân trời sáng tạo

Câu 1 trang 72 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo:

“Thiên nhiên trong bài thơ được quan sát, miêu tả ở thời điểm nào? Chỉ ra những từ ngữ, hình ảnh thể hiện điều đó.”

– Thiên nhiên trong bài thơ được tác giả quan sát, miêu tả vào thời điểm mùa đông.

– Những từ ngữ và hình ảnh thể hiện điều đó:

+ Nắng hanh: thời tiết vừa nắng vừa lạnh. Đây là một kiểu thời tiết rất đặc trưng của mùa đông “Nắng đã vàng hanh như phấn bay”.

+ Tiếng sếu vọng sông ngày: theo dân gian, khi nghe thấy tiếng sếu kêu nghĩa là báo hiệu mùa đông tới.

+ Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua: mùa xuân chuẩn bị tới, từ đó thấy được thời điểm hiện tại chính là mùa đông

Câu 2 trang 72 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo:

“Bài thơ là lời của ai nói với ai? Điều đó có tác dụng thế nào trong việc thể hiện tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình?”

Bài thơ Nắng đã hanh rồi như lời bày tỏ của nhân vật ”anh” đến nhân vật ”em” thông qua việc miêu tả, cảm nhận thiên nhiên xung quanh. Những câu từ trong bài như một lời mời gọi, mời nhân vật ”em” đến với không gian, thiên nhiên ngày nắng. Điều đó càng nhấn mạnh và chân thực nỗi nhớ, tâm trạng, nó làm cho việc thể hiện tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình trở nên độc đáo, giàu màu sắc và cảm xúc

Sổ tay ngữ văn chính là bí kíp giúp các em học văn dễ dàng hơn. Rất nhiều tips học văn hiệu quả chỉ được bật mí trong cuốn sổ tay này thôi đấy. Đăng ký ngay để nhận thật nhiều ưu đãi nhé!

Câu 3 trang 72 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo:

“Nhận xét về cách gieo vần và tác dụng của cách gieo vần đó trong bài thơ.”

Qua các khổ thơ, độc giả có thể thấy được tác giả chú trọng về việc gieo vần ở cuối câu thơ, từ đó tạo nên một nhịp cố định cho cả bài thơ. Như ở khổ 1, vần được gieo là vần ”ay”: bay, gày, hay. Hay trong khổ 2, vần được gieo ở đây là vần ”anh”: lành, tranh, cành. Mỗi vần đều sẽ được gieo ở câu 1,2 và 4 của khổ thơ. Từ đó, chúng ta có thể dễ dàng bắt được nhịp điệu và âm tiết của bài

Câu 4 trang 72 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo:

“Xác định chủ đề, cảm hứng chủ đạo của bài thơ. Phân tích một số từ ngữ, hình ảnh có tác dụng quan trọng trong việc thể hiện chủ đề và cảm hứng ấy.”

– Chủ đề của bài thơ: Không gian thiên nhiên ngày trời nắng hanh.

– Cảm hứng chủ đạo của bài thơ: nỗi nhớ trong tình yêu và những rung cảm, cảm xúc, cảm nhận trong không gian thiên nhiên.

– Biểu hiện qua một số từ ngữ, hình ảnh:

+ “Nắng đã vàng hanh”, “tiếng sếu vọng sông gày”: đây là những dấu hiệu của một ngày vừa nắng vừa se lạnh. Đây chính là cảm hứng chủ đạo của bài thơ.

+ “Em ở xa nhà, em có hay”: ở kia, liệu người đó có biết được nỗi niềm. Khung cảnh nắng hanh, mây trôi như mở ra một không gian, như một lời nhắn của nhân vật “anh” đến với “em”.

…

Mong rằng nội dung: Soạn bài Nắng đã hanh rồi (Vũ Quần Phương) | Văn 10 Chân trời sáng tạo…sẽ là nguồn tài liệu soạn văn 10 hữu ích và cần thiết để các bạn nắm vững kiến thức trước khi đến lớp và tự tin hơn nữa trong bài thi môn ngữ văn tốt nghiệp THPT sắp tới. Tham khảo và áp dụng thật tốt nội dung trên để đạt kết quả cao cho kỳ thi sắp tới nhé!

Theo dõi MXH của Onthidgnl nhé:

FB: https://www.facebook.com/onthidgnlcom

Group: https://www.facebook.com/groups/2k7onthidgnl

Threads: https://www.threads.net/@onthidgnl2k7

Cùng tham khảo nội dung về Soạn bài Lời má năm xưa (Trần Bảo Định) | Văn 10 Chân trời sáng tạo Onthidgnl chia sẻ sau đây. Các em tham khảo để chuẩn bị bài soạn văn 10 Chân trời sáng tạo được tốt nhé.

Soạn bài Lời má năm xưa (Trần Bảo Định) | Văn 10 Chân trời sáng tạo

Câu 1 trang 71 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo:

“Tìm những từ ngữ, câu văn thể hiện trực tiếp tình cảm, cảm xúc của nhân vật tôi khi kể lại “câu chuyện cũ” và cho biết nội dung bao quát của văn bản.”

– Những từ ngữ và câu văn thể hiện được trực tiếp tình cảm, cảm xúc của nhân vật tôi khi kể lại “câu chuyện cũ”:

+ Bối rối, hối hận,.

+ Tần ngần nhìn bầu trời xanh và ngẫm nghĩ, thằng chài chính cống “thú diện nhơn tâm”.

+ Không thể nào quên được câu nói của má: “Sao con cướp đi sự sống của nó? Rồi, ai cướp sự sống của con?”.

+ Không thể dứt ra được sự hối hận và bối rối mỗi khi nhớ lại chuyện cũ.

– Nội dung bao quát của văn bản Lời má năm xưa: Đó là lời má dặn dò năm xưa về lòng yêu thương loài vật, con người và cảm xúc của nhân vật tôi về “câu chuyện cũ”.

Câu 2 trang 71 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo:

“Theo bạn, trong câu chuyện trên, ai là người thực sự đã cứu sống chim thằng chài? Dựa vào đâu để khẳng định như vậy?”

– Theo em, trong câu chuyện trong tác phẩm trên, người thực sự đã cứu sống chim thằng chài chính là má của nhân vật tôi.

– Bởi chỉ sau khi nghe được câu hỏi của má: “Sao con cướp đi sự sống của nó? Rồi, ai cướp sự sống của con?” đã làm thức tỉnh nhân vật tôi. Sau đó là một loạt các hành động của nhân vật tôi đã chăm sóc và cứu sống chim thằng chài.

Câu 3 trang 71 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo:

“Việc lặp lại câu hỏi của người má: “Sao con cướp đi sự sống của nó? Rồi, ai cướp sự sống của con?” có ý nghĩa gì?”

– Câu hỏi của người má trong văn bản: “Sao con cướp đi sự sống của nó? Rồi, ai cướp sự sống của con?” được lặp lại hai lần.

– Việc lặp lại ấy vừa góp phần làm nổi bật tính chất của câu chuyện bởi vì đây là chuyện được kể lại, vừa nhấn mạnh tâm trạng hối hận cùng nỗi nhớ không quên được về lời má dặn của nhân vật tôi. Câu hỏi còn như một lời răn dạy và trách móc của má với người con phải biết sống yêu thương muôn loài, hãy đặt chính bản thân mình vào vị trí của người khác để thấu hiểu.

Câu 4 trang 71 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo:

“Từ nội dung “câu chuyện cũ” của nhân vật “tôi”, bạn có suy nghĩ gì về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, loài vật?”

Con người, thiên nhiên và loài vật là những yếu tố có mối quan hệ vô cùng gần gũi với nhau bởi tất cả đều luôn hiện hữu ở xung quanh nhau. Chính vì vậy, không có lí do gì để con người lại phá vỡ mối quan hệ đó. Hãy đón nhận và xem mọi yếu tố xung quanh mình giống như một đại gia đình, và những người trong gia đình phải luôn biết yêu thương và không hãm hại nhau.

…

Mong rằng nội dung: Soạn bài Lời má năm xưa (Trần Bảo Định) | Văn 10 Chân trời sáng tạo…sẽ là nguồn tài liệu soạn văn 10 hữu ích và cần thiết để các bạn nắm vững kiến thức trước khi đến lớp và tự tin hơn nữa trong bài thi môn ngữ văn tốt nghiệp THPT sắp tới. Tham khảo và áp dụng thật tốt nội dung trên để đạt kết quả cao cho kỳ thi sắp tới nhé!

Theo dõi MXH của Onthidgnl nhé:

FB: https://www.facebook.com/onthidgnlcom

Group: https://www.facebook.com/groups/2k7onthidgnl

Threads: https://www.threads.net/@onthidgnl2k7

Cùng tham khảo nội dung về Soạn bài Thơ duyên (Xuân Diệu) | Văn 10 Chân trời sáng tạo Onthidgnl chia sẻ sau đây. Các em tham khảo để chuẩn bị bài soạn văn 10 Chân trời sáng tạo được tốt nhé.

Soạn bài Thơ duyên (Xuân Diệu) | Văn 10 Chân trời sáng tạo: Trước khi đọc

Câu 1 Bạn hãy chia sẻ những cảm xúc đặc biệt, hoặc những quan sát, phát hiện thú vị của bản thân về thiên nhiên quanh ta.

Có lẽ rất ít người trong chúng ta đã đi thăm hết các địa điểm tuyệt đẹp của đất nước hình chữ S – Việt Nam thân yêu. Phần vì chưa đủ điều kiện, phần vì chưa biết đến, phần vì nhiều địa điểm chưa được khám phá hết. Nhưng điều đó không sao cả vì chỉ cần bạn đi thăm một vài địa điểm thôi là bạn cũng đã phải thốt lên rằng: “Việt Nam ta đẹp quá”. Không nhất thiết phải là các danh lam thắng cảnh nổi tiếng, Việt Nam ta sở hữu những nét đẹp rất đỗi bình dị như cánh đồng lúa chín vàng ươm, lũy tre làng nên thơ, những nương ngô thôn quê, từng góc phố vỉa hè, v.v. Chỉ đơn giản thế thôi nhưng cũng đủ làm cho lòng người phải rung động mà ngắm nhìn mãi không rời và rồi trầm trồ với vẻ đẹp ấy.

Thật vậy, không phải ngẫu nhiên mà những căn nhà phố cổ trở nên nghệ thuật hơn trong tranh của Bùi Xuân Phái, những lũy tre làng trở thành những nhân vật chính trong các áng văn thơ, hay cây cầu Long Biên trở thành “chứng nhân lịch sử”. Tuy nhiên, xã hội ngày càng phát triển, những cánh đồng lũy tre đang dần nhường chỗ cho các tòa cao ốc, các khu phố cổ vẻ đẹp một thời được thay thế bằng một diện mạo mới hiện đại hơn. Bên cạnh những công trình được thiết kế hài hòa giữa cổ điển và hiện đại thì cũng có những công trình bị chỉ trích là phá hủy cảnh quan thiên nhiên môi trường. Vì vậy, trách nhiệm của chúng ta là cần chung tay giữ gìn và phát triển đất nước sao cho hài hòa giữa nét truyền thống, nét thiên nhiên mà vẫn có được sự tiện nghi của hiện đại.

Câu 2 Trong hình dung của bạn, bức tranh mùa thu có những hình ảnh, sắc màu, đường nét đặc trưng nào?

Mùa thu là mùa đẹp nhất trong năm, mùa của những cảm hứng thơ ca, mùa của những câu chuyện tình lãng mạn. Có được những điều trên là bởi thời tiết chiều lòng người, không khí dễ chịu khiến tâm trạng chúng ta trở nên thoải mái hơn. Trong hình dung của bản thân em thì bức tranh mùa thu sẽ là bức tranh của màu vàng. Màu vàng của bầu trời lúc chạng vạng khi ánh mặt trời dần chìm xuống, màu vàng của những chiếc lá đang rơi rụng. Một bức tranh mùa thu thật bình yên và lãng mạn.

Trong khi đọc

Lưu ý những từ ngữ chỉ mối quan hệ giữa các sự vật trong khổ 1. Đó là mối quan hệ như thế nào?

Trong khổ 1, tác giả đã sử dụng các từ ngữ chỉ mối quan hệ giữa các sự vật như sau:

Chiều mộng hòa trên nhánh duyên. Câu thơ thể hiện mối quan hệ giữa chiều mộng – nhánh duyên.

Cây me ríu rít cặp chim chuyền. Câu thơ thể hiện mối quan hệ giữa cây me – cặp chim chuyền.

Đổ trời xanh ngọc qua muôn lá. Câu thơ thể hiện mối quan hệ giữa trời xanh – lá..

Các câu thơ của thi sĩ lãng mạn Xuân Diệu đã thể hiện được mối quan hệ thân mật, bao chứa trong nhau của các sự vật

Trong khổ 4, cảnh vật có sự thay đổi như thế nào so với khổ 1,2?

Ở khổ thơ 1 và 2, nhà thơ đã khắc họa một mối quan hệ thân thiết quấn quýt của những cặp cảnh vật. Nhưng bắt đầu từ khổ thơ 4, ta thấy được một sự vận động gấp gáp hơn của cảnh vật. Điều này báo hiệu một sự chia ly sắp diễn ra giữa các cảnh vật được mô tả.

Sau khi đọc

Câu 1 trang 69 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Duyên ở đây được hiểu là duyên số. Điều này nghĩa là một sự gặp gỡ, giao thoa hoặc tương tác một cách tự nhiên mà không hề có sự sắp đặt. Đặt trong nội dung bài thơ thì “duyên” trong nhan đề “thơ duyên” ám chỉ sự gặp gỡ tương tác vô tình của các cảnh vật, cụ thể là cây me – cặp chim chuyền, trời xanh – lá cây, v.v. Cuối cùng là để làm nổi bật lên cuộc gặp gỡ vô tình “duyên số” giữa anh và em.

Câu 2 trang 69 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Khổ 1:

Nhà thơ Xuân Diệu sử dụng những từ ngữ để miêu tả mối quan hệ gắn bó giữa các cảnh vật như hòa trên, ríu rít, đổ… qua. Ngoài ra, việc sử dụng các từ tượng hình (đổ) và từ tượng thanh (ríu rít) giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về mối quan hệ hòa quyện thắm thiết.

Sử dụng rất nhiều các hình ảnh khác nhau tạo nên sự đa dạng cho cảnh sắc thiên nhiên. Đặc biệt là hình ảnh cây me – một hình ảnh thân thuộc thường thấy trên đường phố cổ Hà Nội vào thu, tạo cho người đọc một cảm giác như đang được đắm chìm trong không gian phố cũ tĩnh lặng đầy yêu thương của đất Thăng Long Tràng An xưa.

Vần “uyên” (duyên, chuyền, huyền) gợi lên sự tĩnh lặng, nhẹ nhàng trong một buổi chiều thu.

→ Hình ảnh hòa quyện với âm thanh của “tiếng huyền” càng tô đậm nét những cảnh vật xung quanh trong một buổi “chiều mộng”.

Khổ 4:

Tác giả sử dụng các từ láy (gấp gấp, phân vân) nhằm tạo nên sự xa cách, sự thay đổi trong tâm trạng cảnh vật.

Vần “ân” cùng nhịp thơ trở nên nhanh hơn.

Hình ảnh thơ quen thuộc với khung cảnh đồng quê (cánh cò)

→Cảnh vật dường như có sự xa cách hơn so với khổ thơ 1. Cảnh thu dường như từ đó cũng buồn hơn, cô đơn hơn khi cảnh vật được đặt trong sự to lớn, mênh mông của bầu trời.

Câu 3 trang 69 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Khổ thơ

Sắc thái thiên nhiên

Duyên tình “anh” – “em”

Khổ 1

Cảnh sắc vui tươi, các sự vật có sự quấn quýt, tương tác mạn nồng giao hòa

Cuộc gặp gỡ của các cảnh vật và qua đó khơi gợi về chữ “duyên”.

Khổ 2

Vui tươi

Bắt đầu có sự rung động giữa hai nhân vật trữ tình “anh” và “em”.

Khổ 3

Không còn đề cập đến cảnh sắc thiên nhiên mà đề cập đến tình cảm đôi lứa.

Hai nhân vật “anh” và “em” cùng dảo bước trên đường đời. Hình ảnh “em” hiện lên thật tự nhiên và duyên dáng đẹp đẽ làm sao. Trong khi đó, “anh” thì mải mê say đắm ngắm nhìn đất trời. Duyên tình giữa “anh” và “em” như được sắp đặt.

Khổ 4

Khắc họa cảnh vật cô đơn giữa bầu trời xanh rộng lớn.

Bầu trời thu càng gần về cuối chiều, duyên tình giữa “anh” và “em cũng dần trở nên xa nhau hơn.

Khổ 5

Cảnh vật nên thơ dịu êm

“Anh” ngơ ngẩn, ngẩn ngơ rồi chợt nhận ra có lẽ mình đã phải lòng “em”.

Câu 4 trang 69 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Thiên nhiên chiều thu có một sự gắn bó mật thiết đối với sự phát triển cảm xúc của “anh” và “em”. Bởi mối tình duyên ấy xuất phát khi mà “anh” vô tình gặp “em” trong một buổi chiều thu. Cảm xúc trong cái buổi chiều thu định mệnh ấy chính là thứ đã dẫn lối phát triển cho tình cảm “anh” và “em” sau này.

Câu 5 trang 69 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Đối tượng chính, chủ thể trữ tình trong bài thơ đó là “anh” và “em”.

Nguồn cảm hứng chủ đạo trong bài thơ ấy là tình yêu, tình cảm đôi lứa, duyên số giữa “anh” và “em”.

Câu 6 trang 69 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

– Nhà thơ Xuân Diệu đã cảm nhận và miêu tả lại thiên nhiên mùa thu trong Thơ duyên rất độc đáo và gợi cảm. Ví dụ ở câu kết cuối bài “Lòng anh thôi đã cưới lòng em”, tác giả không dùng từ “phải lòng” hay “anh cưới em” mà là “lòng anh cưới em”. Chúng ta vẫn thường nghĩ đến mùa thu là một mùa tuy lãng mạn nhưng cũng cô đơn, buồn bã. Đó cũng là tâm trạng phổ biến trong mỗi bài thơ về mùa thu của các tác giả và nhà thơ khác, điển hình như trong Thu điếu của Nguyễn Khuyến. Tuy nhiên, khi đọc Thơ duyên của Xuân Diệu, ta lại thấy sự yêu đời, tươi trẻ trong những “duyên tình” qua sự gắn bó, tươi mới của cảnh vật thiên nhiên khi vào thu.

– Thơ duyên là bài thơ duy nhất không mang tâm trạng buồn trong số các bài thơ về mùa thu của Xuân Diệu.

…

Mong rằng nội dung: Soạn bài Thơ duyên (Xuân Diệu) | Văn 10 Chân trời sáng tạo…sẽ là nguồn tài liệu soạn văn 10 hữu ích và cần thiết để các bạn nắm vững kiến thức trước khi đến lớp và tự tin hơn nữa trong bài thi môn ngữ văn tốt nghiệp THPT sắp tới. Tham khảo và áp dụng thật tốt nội dung trên để đạt kết quả cao cho kỳ thi sắp tới nhé!

Theo dõi MXH của Onthidgnl nhé:

FB: https://www.facebook.com/onthidgnlcom

Group: https://www.facebook.com/groups/2k7onthidgnl

Threads: https://www.threads.net/@onthidgnl2k7

Cùng tham khảo nội dung về Soạn bài Hương Sơn phong cảnh ca (Chu Mạnh Trinh) | Văn 10 Chân trời sáng tạo Onthidgnl chia sẻ sau đây. Các em tham khảo để chuẩn bị bài soạn văn 10 Chân trời sáng tạo được tốt nhé.

Soạn bài Hương Sơn phong cảnh ca (Chu Mạnh Trinh) | Văn 10 Chân trời sáng tạo: Trước khi đọc

Hãy giới thiệu sau đó chia sẻ cảm nhận về một cảnh đẹp của quê hương hoặc đất nước mà bạn đã có dịp được đến thăm hoặc biết thông qua sách vở.

Phương pháp giải:

– Chia sẻ những cảm nhận của bản thân về một cảnh đẹp của quê hương, đất nước mình mà bản thân đã có dịp đến thăm hoặc biết qua sách vở.

– Nên đính kèm hình ảnh minh họa để phần giới thiệu thêm phần phong phú.

Lời giải chi tiết:

Chùa là một địa điểm vô cùng linh thiêng và ở đó cũng quy tụ được những nét đẹp vừa cổ kính lại vừa hiện đại. Ngôi chùa mình muốn giới thiệu đến các bạn ngày hôm nay là chùa Hương.

Chùa Hương nằm ở huyện Mỹ Đức, Hà Tây (nay thuộc địa phận Hà Nội). Vẻ đẹp của chùa Hương có thể nói là được tạo dựng từ đôi bàn tay khéo léo và kỳ công của con người cùng với sự ban tặng từ mẹ thiên nhiên. Những ngôi chùa được xây dựng rải rác trên triền núi đá vôi và thấp thoáng bên dưới chính là những hàng cây xanh thẳm. Văng vẳng trong không gian có tiếng chim kêu ríu rít, tiếng suối chảy róc rách lúc gần, lúc xa. Hình ảnh và âm thanh được hòa quyện lại với nhau tạo ra một không gian tuyệt diệu. Từ bên ngoài, cửa động hệt như miệng của một con rồng khổng lồ ăn sâu vào trong lòng núi. Ánh đèn nến lung linh và huyền ảo cùng những nhũ đá muôn hình vạn trạng, lấp lánh với bảy sắc cầu vồng. Không hổ danh nơi đây được mệnh danh là “Nam Thiên đệ nhất động”.

Đến với chùa Hương, bạn không chỉ cảm nhận được về sự thiêng liêng và huyền bí mà còn được tận hưởng trọn vẹn sự giao hòa của thiên nhiên với đất trời.

Trong khi đọc

Lưu ý vào những từ ngữ diễn tả cảm xúc của chủ thể trữ tình khi bước đến Hương Sơn.

Phương pháp giải:

– Đọc kĩ lại 4 câu thơ đầu tiên.

– Chú ý vào những từ ngữ nhằm diễn tả cảm xúc của chủ thể trữ tình.

Lời giải chi tiết:

– ”Ao ước bấy lâu nay”. Đây là một loại cảm xúc mong ngóng, háo hức và chờ đợi bao lâu cuối cùng cũng có thể đạt thành.

– Thể hiện cảm xúc mong ước đến tột cùng của tác giả.

Bạn hình dung như thế nào về phong cảnh Hương Sơn thông qua đoạn thơ này?

Phương pháp giải:

– Đọc kĩ lại câu thơ thứ 10 – 14.

– Nêu ra hình dung của bản thân.

Lời giải chi tiết:

Hình dung của bản thân về phong cảnh của Hương Sơn thông qua đoạn thơ: Hương Sơn với rất nhiều động khác nhau, mỗi động lại mang một nét đẹp riêng biệt. Khung cảnh nơi đây vô cùng tuyệt đẹp, trữ tình, thơ mộng và đa sắc màu. (Đá ngũ sắc long lanh như gấm dệt, lối uốn thang mây, hang lồng bóng nguyệt).

Ta thấy được Hương Sơn thông qua miêu tả của Chu Mạnh Trinh như toát ra một vẻ đẹp tuyệt trần ở trên thế gian, cảnh đẹp hệt như ở chốn tiên.

Chú ý số tiếng trong mỗi dòng, cách gieo vần, ngắt nhịp cùng với cách kết thúc bài thơ.

Phương pháp giải:

– Đọc kĩ lại câu thơ thứ 15 – 19.

– Chú ý vào một số yếu tố được nêu ra trong đề bài.

Lời giải chi tiết:

– Số tiếng có trong mỗi dòng không có sự đồng nhất: câu 15 có 7 tiếng, câu 16 có 8 tiếng, câu 17 có 7 tiếng, câu 18 có 8 tiếng, câu 19 có 6 tiếng, có sự xen kẽ số tiếng ở những câu 15 – 18.

– Cách gieo vần cũng không có định, rất tự do, có sự gieo vần “ay” ở “đây” và “tay”.

– Cách ngắt nhịp cũng tự do.

– Cách kết thúc bài thơ có sử dụng cấu trúc “càng…càng”, chủ thể trữ tình muốn được bộc lộ trực tiếp tình cảm của bản thân trước phong cảnh Hương Sơn.

Sau khi đọc

Câu 1 trang 67 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Xác định bố cục của bài thơ.

Phương pháp giải:

– Đọc kĩ lại toàn bộ bài thơ.

Lời giải chi tiết:

– Phần 1 (bao gồm 4 câu thơ đầu): Sự ngạc nhiên của chủ thể trữ tình khi lần đầu tiên đặt chân tới Hương Sơn.

– Phần 2 (bao gồm 14 câu thơ tiếp): Vẻ đẹp của khung cảnh Hương Sơn thông qua cái nhìn của chủ thể trữ tình.

– Phần 3 (còn lại): Cảm xúc của chủ thể trữ tình sau khi được tham quan cảnh đẹp thiên nhiên ở Hương Sơn.

Câu 2 trang 67 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Nêu một số từ ngữ để khái quát về vẻ đẹp của phong cảnh Hương Sơn được gợi tả thông qua các đoạn thơ.

Phương pháp giải:

– Đọc kĩ lại toàn bộ bài thơ.

– Chú ý vào một số từ ngữ khái quát vẻ đẹp của phong cảnh thiên nhiên Hương Sơn.

Lời giải chi tiết:

Một số từ ngữ khái quát về vẻ đẹp của phong cảnh thiên nhiên Hương Sơn được gợi tả thông qua các đoạn thơ: họa hình, thăm thẳm, long lanh, đệ nhất động, lối uốn thang mây.

Câu 3 trang 67 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Chủ thể trữ tình trong bài thơ là ai? Đó là chủ thể ẩn hay chủ thể xuất hiện trực tiếp với một đại từ nhân xưng, hay đó là chủ thể nhập vai vào một nhân vật nào đó trong bài thơ?

Phương pháp giải:

– Đọc kĩ lại toàn bộ bài thơ để có thể xác định được chủ thể trữ tình.

Lời giải chi tiết:

Chủ thể trữ tình trong bài thơ chính là tác giả và đó là một chủ thể ẩn.

Câu 4 trang 67 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Phân tích diễn biến tình cảm và cảm xúc của chủ thể trữ tình ở trong bài thơ

Phương pháp giải:

– Đọc kĩ lại toàn bộ bài thơ.

– Chú ý vào những chi tiết nói về tâm trạng của chủ thể trữ tình.

Lời giải chi tiết:

– Bốn câu thơ đầu tiên:

+ Sự ngạc nhiên, sự thích thú và thỏa mãn của chủ thể trữ tình khi đã được đặt chân tới Hương Sơn phong cảnh, nơi mà rất nhiều người đã ao ước bấy lâu nay, nơi mà được mệnh danh là “Đệ nhất động” (Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay/”Đệ nhất động” hỏi nơi đây có phải?”).

– 14 câu thơ tiếp theo:

+ Chủ thể trữ tình cảm nhận được cảnh vật xung quanh một cách thực tế nhất.

+ Chủ thể trữ tình đã liệt kê và miêu tả vô cùng chi tiết những cảnh đẹp nơi Hương Sơn, cùng với đó là sự so sánh với những hình ảnh mỹ lệ (long lanh như gấm dệt; lối uốn thang mây;…) → sự quan sát hết sức tỉ mỉ từng nét đẹp và từng ngóc ngách của chủ thể trữ tình.

– 5 câu thơ cuối cùng:

+ “Chừng giang sơn còn đợi ai đây”: “giang sơn” ở đây chính là đất nước. Ngoài việc muốn nói tới vẻ đẹp của Hương Sơn, chủ thể trữ tình còn muốn bày tỏ tình yêu đất nước thầm kín của mình.

+ Chủ thể trữ tình đã bộc lộ trực tiếp tình yêu của mình trước vẻ đẹp thiên nhiên của Hương Sơn, sự phóng khoáng và lãng tử thông qua câu thơ cuối cùng “Càng trông phong cảnh càng yêu”.

Câu 5 trang 67 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Nêu cảm hứng chủ đạo trong bài thơ. Phân tích về hiệu quả của cách xây dựng hình ảnh, cách sử dụng từ ngữ và biện pháp tu từ đối với việc thể hiện niềm cảm hứng ấy.

Phương pháp giải:

– Hương Sơn là một quần thể thắng cảnh và kiến trúc vô cùng nổi tiếng nằm ở huyện Mỹ Đức, tỉnh Hà Tây (nay thuộc địa phận Hà Nội). Bài thơ có thể đã được sáng tác khi ông tham gia vào công cuộc trùng tu chùa Thiên Trù nằm trong quần thể Hương Sơn. Có thể nói, cảm hứng chủ đạo của bài thơ chính là cảm xúc khi tác giả tới đây: ngạc nhiên, thán phục và sững sờ trước cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp Hương Sơn

– Với niềm cảm hứng ấy, tác giả đã sử dụng những ngôn từ cũng như những biện pháp tu từ khác nhau nhằm thể hiện nó như:

+ Điệp từ ”non non, nước nước, mây mây” kết hợp với câu hỏi tu từ “Đệ nhất động hỏi là đây có phải?”

+ Đảo ngữ cùng với từ láy ”Thỏ thẻ rừng mai.. Lững lờ khe Yến..”

+ Nghệ thuật nhân hóa như sau: ”Chim cùng trái, cá nghe kinh.”

+ Điệp từ ”này” kết hợp với phép liệt kê “suối Giải Oan, chùa Cửa Võng, hang Phật Tích, động Tuyết Quỳnh”

Sử dụng biện pháp nghệ thuật để thể hiện được sự rộng lớn và đa dạng của cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp Hương Sơn cùng với cảm xúc của tác giả, hòa mình vào với thiên nhiên ở đây.

Câu 6 trang 67 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Nhận xét về vai trò của nhịp và vần ở trong bài thơ.

Phương pháp giải:

– Đọc kĩ lại toàn bộ bài thơ.

– Chú ý vào phần nhịp và vần ở mỗi khổ thơ.

Lời giải chi tiết:

+ Cách ngắt nhịp luôn có sự thay đổi. Khi thì 2/2 ( Bầu trời cảnh bụt), lúc thì 3/2/3 (Thú Hương Sơn ao ước bấy lâu nay), lúc lại chuyển thành 3/2/2 ( Kìa non non, nước nước, mây mây)

+ Số chữ ở trong mỗi câu cũng tự do như ở câu 1 có 4 chữ, câu 2, câu 4 và câu 8 lại có 8 chữ, câu 3,5,6,7 thì có 7 chữ. Đến câu cuối cùng thì lại là 6 chữ

+ Giọng điệu và cảm xúc cũng có sự thay đổi : 4 câu đầu thì giọng điệu đầy sự háo hức, 10 câu tiếp theo dồn dập là những phát hiện và chiêm ngưỡng trong sự ngạc nhiên, 5 câu cuối cùng trở về sự tĩnh lặng và nghĩ suy

Câu 7 trang 67 SGK Văn 10/1 Chân trời sáng tạo

Hãy chia sẻ cảm nhận của em về một cảnh đẹp khác ở trên đất nước ta mà em đã có dịp đến thăm hoặc tìm hiểu thông qua sách báo.

Phương pháp giải:

– Tìm một cảnh đẹp khác (không phải Hương Sơn) mà bản thân đã từng được đến hoặc tìm hiểu thông qua sách báo.

– Chia sẻ về cảm nghĩ của bản thân.

– Nên đính kèm với hình ảnh minh họa để những cảm nhận của bản thân có thêm phần sâu sắc.

Lời giải chi tiết:

Cách trả lời 1:

Nhắc tới cảnh đẹp của Việt Nam thì không thể nào bỏ qua cái tên Vịnh Hạ Long. Trên một diện tích vô cùng rộng lớn của mặt nước phẳng lặng trải dài những dãy núi đá với nhiều kích thước và hình dáng khác nhau. Ta cảm thấy cảnh tượng kỳ lạ ấy do cây bút thần của một họa sĩ thiên tài nào đó đã tạo ra vậy. Càng đi sâu hơn nữa vào trong vịnh, ta càng thấy được vịnh phong phú và đa dạng, càng thấy được màu sắc của người họa sĩ là vô cùng vĩ đại và thiên nhiên cũng lộng lẫy hơn. Rất nhiều những động to, nhỏ có hang thông qua núi đá. Nếu đi thuyền vào bên trong hang động, bạn sẽ bị rơi vào một thế giới vô cùng kì lạ. Có những vòm đá cao rủ xuống những dãy thạch nhũ đá mang nhiều sắc thái khác nhau. Đẹp nhất có lẽ phải kể đến hang “Đầu Gỗ”. Đây là một cung điện với rất nhiều gian phòng, với nhiều tầng lớp ngoằn ngoèo. Chỉ một giọt nước rơi nhè nhẹ xuống từ những dải nhũ đá cũng đủ để phá vỡ sự im lặng, tạo ra một thứ âm thanh thú vị giống như giai điệu của bản nhạc nhẹ. Hạ Long vẫn đang ngày càng phát triển hơn, hiện đại hơn để có thể thu hút khách du lịch đến tham quan. Bạn suy nghĩ như thế nào về Vịnh Hạ Long, cùng chia sẻ cho mình biết với nhé!

Cách trả lời 2:

Tôi đã từng có dịp được ghé chơi Tràng An Ninh Bình. Nơi ấy quả đúng là một trong những món quà vô cùng tuyệt vời mà thiên nhiên đã ban tặng cho chúng ta. Quần thể danh thắng Tràng An có tới 48 hang động xuyên thủy cùng với 31 dòng sông trong xanh. Bên cạnh đó có những kiến trúc chùa chiền rất cổ kính. Đây có thể nói là một nơi để bạn có thể đắm mình vào với không khí núi rừng cổ xưa. Đi trên thuyền, chúng ta như được thả hồn mình vào trong không gian tĩnh lặng và thanh bình. Những hang động giống như những viên ngọc thôi đang chờ đợi du khách đến thăm. Bên trong những hang động là các đoạn thạch nhu do ảnh hưởng từ thiên nhiên tạo thành. Điều ấy làm nên một vẻ đẹp tuy có phần hoang sơ nhưng lại cuốn hút.

…

Mong rằng nội dung: Soạn bài Hương Sơn phong cảnh ca (Chu Mạnh Trinh) | Văn 10 Chân trời sáng tạo…sẽ là nguồn tài liệu soạn văn 10 hữu ích và cần thiết để các bạn nắm vững kiến thức trước khi đến lớp và tự tin hơn nữa trong bài thi môn ngữ văn tốt nghiệp THPT sắp tới. Tham khảo và áp dụng thật tốt nội dung trên để đạt kết quả cao cho kỳ thi sắp tới nhé!

Theo dõi MXH của Onthidgnl nhé:

FB: https://www.facebook.com/onthidgnlcom

Group: https://www.facebook.com/groups/2k7onthidgnl

Threads: https://www.threads.net/@onthidgnl2k7