Cùng tham khảo nội dung Soạn bài Mấy ý nghĩ về thơ Văn 12 Kết nối tri thức tập 1 trang 72, 73, 74, 75, 76, 77 sau đây. Các em nắm chắc kiến thức để học tập môn ngữ văn 12 sách Kết nối tri thức tập 1 nhé.
Mục lục
Khái quát về tác giả và tác phẩm
Tác giả
– Tiểu sử:
Nguyễn Đình Thi (1924 – 2003), thuở nhỏ được sinh ra và lớn lên ở Luông Pha-bang (Lào). Quê quán gốc của ông ở làng Vũ Thạch (nay là phố Bà Triệu), Hà Nội.
Năm 1931, tác giả đã theo gia đình trở về nước và bắt đầu tham gia vào hoạt động cách mạng từ năm 1941.
Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, ông là tổng thư ký Hội Văn hóa cứu quốc và còn được cử vào ủy ban Giải phóng Dân tộc Việt Nam.
Từ những năm 1958 – 1989, Nguyễn Đình Thi là đại biểu Quốc hội, ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam, Tổng thư ký Hội Nhà văn Việt Nam.
Năm 1995, ông được bầu làm Chủ tịch Ủy ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học và nghệ thuật Việt Nam. Ông chính thức được trao giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học và nghệ thuật đợt I– 1996.
– Sự nghiệp văn học:
Nguyễn Đình Thi được biết đến là một nghệ sĩ đa tài. Ông có thể làm văn thơ, viết lý luận phê bình văn học, soạn viết kịch, sáng tác nhạc vào thời kì hiện đại… trong mọi lĩnh vực, các tác phẩm của ông đều được công chúng đón nhận và mến mộ.
Một số tác phẩm để đời làm nên tên tuổi của Nguyễn Đình Thi không thể không kể đến: Các tiểu thuyết như Xung kích (1951), các tập tiểu luận như Mấy vấn đề về văn học (1956), các tập thơ như Người chiến sĩ (1956), Bài thơ Hắc Hải (1958); các vở kịch như Con nai đen (1961), Vào lửa (1966), Rừng trúc (1978); … Thơ văn của ông gợi mở hơn tả, giàu triết lí trầm tư, cô đọng hàm súc, văn phong và bút pháp mới mẻ.
Tác phẩm
Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Tháng 9 năm 1949, Hội nghị tranh luận văn nghệ ở Việt Bắc diễn ra với mục đích đẩy mạnh phong trào sáng tác văn nghệ theo đường lối của Đảng nhằm phục vụ nhân dân và phục vụ cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Tác giả Nguyễn Đình Thi không ngần ngại chia sẻ suy nghĩ, quan niệm của riêng mình về thơ trong bài “Mấy ý nghĩ về thơ” và được đăng trên báo Văn nghệ số 10 – 1949.
Phong cách: chính luận xen lẫn trữ tình, nghị luận kết hợp tùy bút, lí luận văn học gắn liền với thực tiễn.
Sự thành công của tác phẩm: Bài viết này về sau đã được đưa vào tập: Mấy vấn đề văn học.
Thể loại: Tiểu luận
Trước khi đọc
Câu hỏi 1 trang 72 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Trong các bài nghiên cứu, phê bình về thơ bạn đã đọc, bạn thích nhất bài nào? Vì sao?
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức văn học và tư duy phân tích, tìm hiểu về những bài thơ trong diễn đàn văn học
Lời giải chi tiết:
Tôi chưa có cơ hội đọc nhiều bài nghiên cứu, phê bình về thơ. Tuy nhiên, qua quá trình học tập và tiếp cận kho dữ liệu, tôi có thể chia sẻ một số bài nghiên cứu, phê bình về thơ mà tôi đánh giá cao:
1,, “Phân tích bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ” của Hoài Chân:
Bài viết này sử dụng phương pháp phân tích thi ca truyền thống để làm sáng tỏ giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ “Đây thôn Vĩ Dạ” của Hàn Mặc Tử. Tác giả đã phân tích chi tiết các hình ảnh thơ, ngôn ngữ thơ, giọng điệu thơ,… để làm nổi bật vẻ đẹp độc đáo của bài thơ.
2,, “Tìm hiểu về phong cách thơ Hồ Xuân Hương” của Nguyễn Đăng Mạnh:
Bài viết này đi sâu vào nghiên cứu phong cách thơ Hồ Xuân Hương, một trong những nhà thơ Nôm nổi tiếng nhất Việt Nam. Tác giả đã phân tích các đặc điểm về ngôn ngữ thơ, hình ảnh thơ, chủ đề thơ,… để làm nổi bật sự độc đáo và sáng tạo trong thơ của Hồ Xuân Hương.
3,, “Giá trị hiện thực và nhân đạo trong thơ Tố Hữu” của Trần Đình Sử:
Bài viết này đánh giá giá trị hiện thực và nhân đạo trong thơ Tố Hữu, một nhà thơ lớn của Việt Nam. Tác giả đã phân tích các tác phẩm thơ tiêu biểu của Tố Hữu để làm nổi bật sự phản ánh chân thực hiện thực xã hội và tình cảm yêu nước, yêu thương con người của nhà thơ.
Ngoài ra, tôi cũng ấn tượng với một số bài phê bình thơ của các nhà văn, nhà thơ nổi tiếng như:
– “Bàn về thơ” của Xuân Diệu: Bài viết này thể hiện quan điểm của Xuân Diệu về thơ ca, một quan điểm đề cao sự sáng tạo và cái đẹp.
– “Về thơ trữ tình” của Hoài Thanh: Bài viết này phân tích đặc điểm của thơ trữ tình và vai trò của nhà thơ trữ tình.
Lý do tôi thích những bài nghiên cứu, phê bình thơ này là vì:
– Nội dung sâu sắc: Các bài viết này đều đi sâu vào phân tích giá trị nội dung và nghệ thuật của các tác phẩm thơ.
– Phương pháp nghiên cứu khoa học: Các bài viết này đều sử dụng phương pháp nghiên cứu khoa học để làm sáng tỏ vấn đề.
– Giọng văn rõ ràng, dễ hiểu: Các bài viết này đều được viết bằng giọng văn rõ ràng, dễ hiểu, phù hợp với nhiều đối tượng đọc giả.
Tuy nhiên, do khả năng tiếp cận dữ liệu của tôi còn hạn chế, nên tôi chưa thể khẳng định đây là những bài nghiên cứu, phê bình thơ hay nhất. Tôi hy vọng trong tương lai, tôi có thể đọc được nhiều bài nghiên cứu, phê bình thơ hơn nữa để có thể đánh giá một cách toàn diện và chính xác.
Câu hỏi 1 trang 72 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Chú ý một số quan niệm về thơ được tác giả nêu lên và nhận xét.
Phương pháp giải:
Đọc kỹ tác phẩm, tìm ra những quan niệm về thơ được tác giả nêu lên
Lời giải chi tiết:
Một số quan niệm về thơ
+ Có người nghĩ rằng thơ là những lời đẹp.
+ Dưới ngọn bút của Hồ Xuân Hương , những chữ tầm thường của lời nói hằng ngày, nôm na mách qué, đã trở thành những lời thơ được truyền tụng mãi.
+ Cũng không phải thơ là những đề tài “đẹp”, phong hoa tuyết nguyệt của các cụ ngày xưa, hoặc những nhớ mong sầu lụy của các chàng và các nàng một thời trước Cách mạng.
+ Nhà thơ ngày nay không đi tìm cái muôn đời viển vông bên ngoài cuộc sống thực của con người.
+ Một nhà phê bình khác cho rằng thơ khác với các thể văn ở chỗ in sâu vào trí nhớ.
Câu hỏi 2 trang 72 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Câu hỏi tu từ được dùng nhằm mục đích gì?
Phương pháp giải:
Tìm ra câu văn có chứa câu hỏi tu từ. Vận dụng tri thức Ngữ văn để trả lời về tác dụng của biện pháp.
Lời giải chi tiết:
1,,Nhấn mạnh vai trò của tâm hồn con người trong sáng tác thơ ca:
Câu hỏi tu từ này khẳng định rằng tâm hồn con người là nguồn gốc, là yếu tố quyết định cho sự sáng tạo thơ ca. Không có tâm hồn phong phú, nhạy cảm, không có những rung động trước cuộc sống thì không thể sáng tạo được những vần thơ hay.
2,, Gợi mở suy nghĩ cho người đọc:
Câu hỏi tu từ này không chỉ là một lời khẳng định mà còn là một lời gợi mở để người đọc suy nghĩ về vai trò của tâm hồn con người trong sáng tác thơ ca. Mỗi người đọc sẽ có những câu trả lời riêng cho câu hỏi này, nhưng điều quan trọng là họ sẽ hiểu được tầm quan trọng của tâm hồn đối với việc sáng tạo thơ ca.
3,, Tạo ấn tượng, thu hút sự chú ý của người đọc:
Câu hỏi tu từ này có tác dụng tạo ấn tượng, thu hút sự chú ý của người đọc. Nó khiến cho người đọc phải suy nghĩ, phải tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi này.
4,, Khẳng định quan điểm của tác giả:
Câu hỏi tu từ này là một cách để tác giả thể hiện quan điểm của mình về vai trò của tâm hồn con người trong sáng tác thơ ca. Tác giả tin rằng tâm hồn con người là yếu tố quan trọng nhất quyết định chất lượng của một tác phẩm thơ ca.
Ngoài những mục đích trên, câu hỏi tu từ này còn có thể có những tác dụng khác như:
– Bộc lộ cảm xúc của tác giả.
– Gây ấn tượng, tăng tính biểu cảm cho câu văn.
– Làm cho câu văn trở nên uyển chuyển, mềm mại hơn.
Câu hỏi tu từ là một biện pháp tu từ thường được sử dụng trong văn học. Nó có tác dụng tạo ấn tượng, thu hút sự chú ý của người đọc, khơi gợi suy nghĩ và bộc lộ cảm xúc của tác giả.
Câu hỏi 3 trang 72 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Chỉ ra các ý được triển khai ở đoạn 3
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn 3, tìm ra các ý được triển khai ở đoạn thứ 3
Lời giải chi tiết:
– Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm với cuộc sống
– Thơ phải có tư tưởng, có ý thức, vì bất cứ cảm xúc, tình tự nào của con người cũng dính liền với sự suy nghĩ.
– Thơ không nói bằng ý niệm thuần túy.
– Người làm thơ bất chợt trong lòng mình một ý nghĩa hay tình cảm, dù thành thực và sâu sắc, cũng không vội dừng lại, đem những tiếng có vần điệu chăng lưới bắt lấy ý nghĩ hay tình cảm ấy.
– Những hình ảnh còn tươi nguyên, mà nhà thơ tìm thấy, bao giờ cũng mới mẻ, đột ngột lạ lùng.
Câu hỏi 4 trang 74 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Người viết chuyển sang bàn luận về khía cạnh nào của thơ?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn 4, đọc phần phân tích ở đoạn 1,2,3 để thấy được sự chuyển hướng bàn luận của tác giả
Lời giải chi tiết:
Ở đoạn 4 tác giả chuyển hướng bàn luận sang các giá trị khác của chữ và tiếng trong thơ, ngoài giá trị ý niệm. Người làm thơ chọn chữ và tiếng không những vì ý nghĩa của nó, cái nghĩa thế nào là thế ấy, đóng lại trong một khung sắt.
Câu hỏi 5 trang 75 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Tác giả quan niệm như thế nào về vần và các khía cạnh hình thức khác trong thơ?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ đoạn 5 tìm ra các luận điểm, cách lập luận được tác giả sử dụng
Lời giải chi tiết:
Tác giả quan niệm như thế nào về vần và các khía cạnh hình thức khác trong thơ:- Theo tác giả những luật lệ của thơ, từ âm điệu, đến vần, đều là những thứ võ khí rất mạnh trong tay người làm thơ. Nhưng không phải hễ thiếu thứ võ khí ấy là trận đánh nhất định thua. Thiếu võ khí ấy, trận đánh gay go thêm nhiều, nhưng người làm thơ vẫn có thể thắng.
– Theo tác giả không có vấn đề thơ tự do, thơ có vần và thơ không có vần. Chỉ có thơ thực và thơ giả, thơ hay và thơ không hay, thơ và không thơ. Mỗi thể thơ có một khả năng, một thứ nhịp điệu riêng của nó, nhưng nếu theo dõi những thời lớn của thơ đi cùng nhịp với những thời kì lớn của lịch sử, thì một thời đại mới của nghệ thuật thường bao giờ cũng tạo ra một hình thức mới.
– Tôi cho rằng chúng ta không nên lo thơ đi vào hình thức này hay hình thức khác. Mà trước hết nên lo sao thơ phải nói lên được tình cảm , tư tưởng mới của thời đại.
Câu hỏi 1 trang 77 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Tóm lược nội dung từng phần của văn bản (theo số thứ tự) và nêu mối quan hệ giữa các phần
Phương pháp giải:
Vận dụng khả năng tóm lược nội dung, đọc kĩ văn bản và vận dụng khả năng phân tích để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
-Tóm lược nội dung:
1,, Một số quan niệm về thơ
2,, Trình bày quan điểm của tác giả về cách làm thơ.
3,, Quan niệm của tác giả về hình ảnh trong thơ.
4,, Quan niệm của tác giả về giá trị của chữ và tiếng trong thơ
5,, Quan niệm của tác giả vè vần và các khía cạnh hình thức khác của thơ.
– Mối quan hệ giữa các phần:
Mối quan hệ giữa các phần:
– Các phần trong văn bản liên kết chặt chẽ với nhau, tạo nên một lập luận chặt chẽ, logic.
– Mở bài nêu vai trò và những quan niệm sai lầm về thơ ca, dẫn dắt vào phần thân bài.
– Thân bài trình bày những quan điểm của tác giả về thơ ca, làm rõ cho luận điểm được nêu ra ở mở bài.
– Kết bài khẳng định lại luận điểm và nêu trách nhiệm của người sáng tác thơ ca, là phần kết luận cho toàn bài.
– Ngoài ra, các phần trong văn bản còn được liên kết với nhau bằng các biện pháp tu từ như:
+Lặp lại: “thơ”, “tâm hồn”,…
+So sánh: “thơ là một thứ âm nhạc nội tâm”, “thơ là một thứ nhịp điệu”,…
+Dẫn chứng: “Làm một câu thơ yêu, tâm hồn cũng rung động như khi có người yêu trước mặt”,…
Nhờ có sự liên kết chặt chẽ và các biện pháp tu từ, văn bản “Mấy ý nghĩ về thơ” đã thể hiện được một cách rõ ràng, mạch lạc những quan điểm của tác giả về thơ ca.
Câu hỏi 2 trang 77 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Ở phần 1 của văn bản, những quan niệm nào về thơ đã được tác giả nêu lên để nhận xét? Mục đích của việc nhận xét đó là gì?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ phần 1, tìm ra những quan niệm về thơ được tác giả nêu lên.
Lời giải chi tiết:
– Ở phần 1 của văn bản, những quan niệm về thơ đã được tác giả nêu lên để nhận xét
+ Có người nghĩ rằng thơ là những lời đẹp.
+ Dưới ngọn bút của Hồ Xuân Hương , những chữ tầm thường của lời nói hằng ngày, nôm na mách qué, đã trở thành những lời thơ được truyền tụng mãi.
+ Cũng không phải thơ là những đề tài “đẹp”, phong hoa tuyết nguyệt của các cụ ngày xưa, hoặc những nhớ mong sầu lụy của các chàng và các nàng một thời trước Cách mạng.
+ Nhà thơ ngày nay không đi tìm cái muôn đời viển vông bên ngoài cuộc sống thực của con người.
+ Một nhà phê bình khác cho rằng thơ khác với các thể văn ở chỗ in sâu vào trí nhớ.
-Mục đích của việc nhận xét những quan niệm về thơ:
+Làm rõ quan điểm của tác giả về thơ: Thơ là tiếng nói của tâm hồn con người, là một thứ âm nhạc nội tâm, là một thứ nhịp điệu, là tiếng nói của chân lý và cái đẹp.
+Giúp người đọc hiểu rõ hơn về giá trị và vai trò của thơ ca: Thơ ca không chỉ là những lời đẹp, những đề tài đẹp mà còn là tiếng nói của cuộc sống, là tiếng nói của con người.
+Khuyến khích người đọc sáng tác và thưởng thức thơ ca: Thơ ca là một món ăn tinh thần không thể thiếu trong đời sống con người.
Ngoài ra, việc nhận xét những quan niệm về thơ còn giúp tác giả:
+Phân biệt thơ với các thể văn khác.
+Nêu lên những yêu cầu đối với sáng tác thơ ca.
+Góp phần định hướng cho sự phát triển của thơ ca.
Câu hỏi 3 trang 77 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Chỉ ra các luận điểm thể hiện quan niệm của tác giả về thơ, phân tích cách triển khai một luận điểm tiêu biểu.
Phương pháp giải:
Đọc kĩ tác phẩm, chú ý các luận điểm và cách lập luận của tác giả, vận dụng khả năng phân tích.
Lời giải chi tiết:
– Các luận điểm thể hiện quan niệm của tác giả về thơ:
+ Từ trước đến nay đã có nhiều định nghĩa về thơ, những lời định nghĩa nào cũng vẫn không đủ.
+ Đầu mối của thơ có lẽ ta đi tìm bên trong tâm hồn con người chăng?
+ Nói đến hình ảnh trong thơ, Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm với cuộc sống.
+ Chữ và tiếng trong thơ phải còn có giá trị khác, ngoài giá trị ý niệm.
+ Cuối cùng, tôi muốn nói tới vấn đề thơ tự do, thơ không vần. Theo tôi, những luật lệ của thơ, từ âm điệu, đến vần, đều là những võ khí rất mạnh trong tay người làm thơ.
Phân tích một luận điểm tiêu biểu:
Luận điểm: Nói đến hình ảnh trong thơ. Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn con người.
1,, Giải thích
Tác giả giải thích: : Nói đến hình ảnh trong thơ. Thơ là tiếng nói đầu tiên, tiếng nói thứ nhất của tâm hồn khi đụng chạm với cuộc sống. Lóe lên ở những nơi giao nhau của tâm hồn với ngoại vật, trước hết là những cảm xúc. Cảm xúc là phần thịt xương hơn cả của đời sống tâm hồn.
2,, Bình luận:
– Thơ phải có tư tưởng, có ý thức, vì bất cứ cảm xúc, tình tự nào của con người cũng dính liền với sự suy nghĩ.
– Thơ không nói bằng ý niệm thuần túy.
– Người làm thơ bất chợt trong lòng mình một ý nghĩ hay tình cảm, dù thành thực và sâu sắc, cũng không vội dừng lại, đem những tiếng có vần điệu chăng lưới bắt lấy ý nghĩ hay tình cảm ấy.
– Những hình ảnh còn tươi nguyên, mà nhà thơ tìm thấy, bao giờ cũng mới mẻ, đột ngột lạ lùng.
3,, Chứng minh:
Tác giả đưa ra dẫn chứng là những câu thơ hay, những quan niệm thể hiện tiếng nói của tâm hồn con người.
– Trên trời có đám mây xanh/ Ở giữa mây trắng, xung quanh mây vàng/ Ước gì anh lấy được nàng.
– Mượn câu nói của một nhà văn Pháp, nhà thơ bao giờ cũng là ngôi thứ nhất. Nhưng những hình ảnh mới lạ ấy đều có trong đời thực, chúng ta đều thấy.
Câu hỏi 4 trang 77 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Theo tác giả, điều gì đóng vai trò quan trọng trong sáng tạo thơ? Tác giả đã dùng những thao tác nghị luận nào để làm sáng tỏ điều đó?
Phương pháp giải:
Đọc kĩ tác phẩm, vận dụng tri thức Ngữ văn, hiểu đúng khái niệm.
Lời giải chi tiết:
– Theo tác giả điều đóng vai trò quan trọng trong sáng tạo thơ chính là:
+ Làm thơ, ấy là dùng những lời và những dấu hiệu thay cho lời nói, tức là chữ – để thể hiện một trạng thái tâm lí đang rung chuyển khác thường. Làm thơ là đang sống, không phải chỉ nhìn lại sự sống, làm một câu thơ yêu, tâm hồn cũng rung động như khi có người yêu trước mặt.
+ Thơ phải có tư tưởng, có ý thức, có bất cứ cảm xúc, tình tự nào của con người cũng dính liền với suy nghĩ.
+ Người làm thơ bất chợt trong lòng mình một ý nghĩ hay tình cảm, dù thành thực và sâu sắc, cũng không vội dừng lại, đem những tiếng có vần điệu chăng lưới bắt lấy ý nghĩ hay tình cảm ấy. Anh ta còn phải thấy được những hình ảnh trong ý nghĩ hay tình cảm của mình, khi tiếng nói của anh mới truyền sâu sắc được cho người khác.
+ Chữ và tiếng trong thơ còn phải có một giá trị khác, ngoài giá trị ý niệm. Người làm thơ chọn chữ và tiếng không những vì ý nghĩa của nó, cái nghĩa thế nào là thế ấy, đóng lại trong một khung sắt.
+ Thơ là tổng hợp, kết tinh. Văn xuôi được phép không mười phần hoàn hảo, nhưng thơ thì luôn luôn đòi hỏi sự toàn bích.
-Những thao tác nghị luận được tác giả sử dụng : giải thích, phân tích, chứng minh, so sánh, bác bỏ, bình luận.
Câu hỏi 5 trang 77 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Tác giả cho rằng: “Chúng ta không nên lo thơ đi vào hình thức này hay hình thức khác…Dùng bất cứ hình thức nào, miễn là thơ diễn tả được đúng tâm hồn con người mới ngày nay”. Bạn có tán thành với quan đó không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức và tư duy phản biện để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Về quan điểm “Chúng ta không nên lo thơ đi vào hình thức này hay hình thức khác…Dùng bất cứ hình thức nào, miễn là thơ diễn tả được đúng tâm hồn con người mới ngày nay”, tôi đồng ý với quan điểm này.
Lý do:
– Hình thức thơ ca là phương tiện, không phải mục đích: Thơ ca trước hết là để diễn tả cảm xúc, suy tư của con người. Hình thức thơ ca chỉ là phương tiện để truyền tải nội dung đó. Do vậy, việc lựa chọn hình thức nào không quan trọng bằng việc hình thức đó có thể diễn tả được nội dung một cách hiệu quả hay không.
– Sự đa dạng của hình thức thơ ca: Thơ ca có nhiều thể loại, mỗi thể loại có đặc điểm riêng. Việc sử dụng đa dạng các hình thức thơ ca sẽ giúp cho thơ ca phong phú và đáp ứng được nhu cầu thể hiện nội dung đa dạng của con người.
– Sự phát triển của ngôn ngữ và xã hội: Ngôn ngữ và xã hội luôn thay đổi. Do vậy, hình thức thơ ca cũng cần thay đổi để phù hợp với sự thay đổi đó. Việc bó buộc thơ ca vào những hình thức cũ kỹ sẽ khiến cho thơ ca trở nên lạc hậu và không thể diễn tả được đúng tâm hồn con người mới ngày nay.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng:
– Hình thức thơ ca cũng có vai trò quan trọng: Hình thức thơ ca ảnh hưởng đến cách cảm nhận của người đọc. Do vậy, việc lựa chọn hình thức thơ ca cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả thẩm mỹ.
– Sự sáng tạo của nhà thơ: Quan trọng hơn cả hình thức là sự sáng tạo của nhà thơ. Nhà thơ cần có khả năng sáng tạo để sử dụng hình thức thơ ca một cách hiệu quả, phù hợp với nội dung cần thể hiện.
Kết luận:
Việc lựa chọn hình thức thơ ca là tùy thuộc vào nhà thơ và nội dung mà họ muốn thể hiện. Quan trọng hơn cả hình thức là thơ ca phải diễn tả được đúng tâm hồn con người mới ngày nay.
Ngoài ra, cũng có một số ý kiến trái chiều về quan điểm này:
– Có ý kiến cho rằng, hình thức thơ ca cũng có vai trò quan trọng trong việc thể hiện nội dung. Do vậy, nhà thơ cần chú trọng đến việc lựa chọn hình thức thơ ca phù hợp.
– Có ý kiến cho rằng, thơ ca cần phải có sự đổi mới về hình thức để phù hợp với sự phát triển của ngôn ngữ và xã hội. Tuy nhiên, sự đổi mới này cần phải có giới hạn để đảm bảo tính nghệ thuật của thơ ca.
Câu hỏi 6 trang 77 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Theo bạn, nội dung nghị luận của văn bản còn có ý nghĩa đối với thực tế sáng tác thơ hiện nay không? Vì sao?
Phương pháp giải:
Vận dụng tri thức Ngữ văn và tư duy phản biện, phân tích, đối chiếu để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Theo tôi, nội dung nghị luận của văn bản “Mấy ý nghĩ về thơ” vẫn còn có ý nghĩa đối với thực tế sáng tác thơ hiện nay.
Lý do:
– Quan điểm về vai trò của thơ ca: “Mấy ý nghĩ về thơ” khẳng định vai trò của thơ ca là “tiếng nói của tâm hồn”, là “sự kết hợp hài hòa giữa tình cảm và lý trí”. Quan điểm này vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Thơ ca vẫn là nơi con người thể hiện những cảm xúc, suy tư của mình về cuộc sống.
– Quan điểm về hình thức thơ ca: “Mấy ý nghĩ về thơ” cho rằng “không nên lo thơ đi vào hình thức này hay hình thức khác”. Quan điểm này khuyến khích sự sáng tạo trong sáng tác thơ ca. Thơ ca không bó buộc trong những hình thức cũ kỹ mà có thể sáng tạo với nhiều hình thức mới mẻ.
– Quan điểm về mối quan hệ giữa thơ ca và cuộc sống: “Mấy ý nghĩ về thơ” khẳng định thơ ca phải “phản ánh đúng hiện thực cuộc sống”. Quan điểm này vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay. Thơ ca cần phải phản ánh được những vấn đề của cuộc sống, những tâm tư, nguyện vọng của con người.
Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng:
– Xã hội hiện nay đã có nhiều thay đổi so với thời điểm “Mấy ý nghĩ về thơ” được viết. Do vậy, cần có những cách tiếp cận mới để áp dụng những quan điểm trong văn bản này vào thực tế sáng tác thơ hiện nay.
– Sự sáng tạo của nhà thơ: Quan trọng hơn cả việc áp dụng những quan điểm trong văn bản là sự sáng tạo của nhà thơ. Nhà thơ cần có khả năng sáng tạo để thể hiện những quan điểm đó một cách độc đáo và mới mẻ.
Kết luận:
“Mấy ý nghĩ về thơ” là một văn bản có giá trị lý luận và thực tiễn cao. Văn bản này cung cấp cho chúng ta những quan điểm đúng đắn về thơ ca. Tuy nhiên, trong quá trình sáng tác, nhà thơ cần sáng tạo để áp dụng những quan điểm này một cách phù hợp với thực tế hiện nay.
Câu hỏi 7 trang 77 SGK Văn 12 Kết nối tri thức tập 1
Từ văn bản này, bạn rút ra được điều gì bổ ích cho bản thân trong việc hiểu bản chất của thơ và việc đọc thơ?
Phương pháp giải:
Sử dụng tư duy phản biện và khả năng liên hệ vấn đề với bản thân để trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
Từ văn bản “Mấy ý nghĩ về thơ”, tôi rút ra được một số điều bổ ích cho bản thân trong việc hiểu bản chất của thơ và việc đọc thơ:
Về bản chất của thơ:
– Thơ là “tiếng nói của tâm hồn”, là “sự kết hợp hài hòa giữa tình cảm và lý trí”.
– Thơ không chỉ là “lời đẹp”, “đề tài đẹp” mà còn là “sự kết tinh của những rung động sâu sắc nhất của con người”.
– Thơ “phản ánh đúng hiện thực cuộc sống”, thể hiện “những tâm tư, nguyện vọng của con người”.
Về việc đọc thơ:
– Cần “đọc thơ bằng cả trái tim và lý trí”, “phải suy nghĩ và cảm nhận”.
– Cần “đọc nhiều thơ”, “đọc đi đọc lại nhiều lần” để “thấm nhuần ý nghĩa và cảm xúc của bài thơ”.
– Cần “liên hệ thơ với cuộc sống”, “từ thơ mà suy nghĩ về cuộc sống và về bản thân”.
Ngoài ra, tôi cũng rút ra được một số bài học sau:
– Thơ ca giúp con người hiểu thêm về bản thân và về thế giới xung quanh.
– Thơ ca giúp con người bồi dưỡng tâm hồn, nâng cao tình cảm và lý trí.
– Thơ ca giúp con người sống đẹp hơn, có ích hơn cho xã hội.
Văn bản “Mấy ý nghĩ về thơ” là một bài viết có giá trị lý luận và thực tiễn cao. Bài viết này giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản chất của thơ và cách đọc thơ hiệu quả.
Dưới đây là một số ý kiến khác về những bài học rút ra từ văn bản “Mấy ý nghĩ về thơ”:
– Có ý kiến cho rằng, văn bản “Mấy ý nghĩ về thơ” chỉ tập trung vào những khía cạnh chung chung về thơ ca mà không đi sâu vào những vấn đề cụ thể.
– Có ý kiến cho rằng, những bài học rút ra từ văn bản “Mấy ý nghĩ về thơ” chỉ mang tính lý thuyết mà không có tính thực tiễn.
Tóm lại, đây là một vấn đề có nhiều tranh luận. Mỗi người có thể có quan điểm riêng về vấn đề này.
Kết nối đọc – viết
Câu hỏi trang 77 SGK Văn 12 Kết nối tri thức
Viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) trình bày cách hiểu của bạn về ý kiến: “Bài thơ là sợi dây truyền tình cảm cho người đọc”
Phương pháp giải:
Dựa vào kiến thức và kĩ năng đã học để viết đoạn văn
Lời giải chi tiết:
Thơ ca là tiếng nói của tâm hồn con người, là nơi con người gửi gắm những cảm xúc, suy tư của mình. Khi đọc thơ, ta như được kết nối với tâm hồn của tác giả, được đồng cảm và chia sẻ những cung bậc cảm xúc khác nhau. Chính vì vậy, có thể nói “Bài thơ là sợi dây truyền tình cảm cho người đọc”. Sợi dây truyền cảm xúc ấy được tạo nên bởi những hình ảnh thơ đẹp đẽ, giàu sức gợi. Những hình ảnh ấy như vẽ nên một bức tranh sinh động về cuộc sống, về con người và về thế giới nội tâm của tác giả. Khi đọc thơ, ta như được sống trong thế giới ấy, được cảm nhận những gì mà tác giả muốn truyền tải. Sợi dây truyền cảm xúc ấy còn được tạo nên bởi những ngôn ngữ thơ tinh tế, giàu biểu cảm. Ngôn ngữ thơ không chỉ thể hiện ý nghĩa mà còn thể hiện cả cảm xúc của tác giả. Khi đọc thơ, ta như nghe được tiếng nói của trái tim tác giả, như cảm nhận được những rung động sâu thẳm trong tâm hồn họ.Nhờ có “sợi dây truyền cảm xúc” này mà thơ ca có thể kết nối con người với nhau. Thơ ca giúp con người hiểu thêm về nhau, về cuộc sống và về chính bản thân mình. Thơ ca giúp con người chia sẻ những niềm vui, nỗi buồn, những ước mơ và hy vọng. Có thể nói, “Bài thơ là sợi dây truyền tình cảm cho người đọc” là một ý kiến hoàn toàn đúng đắn. Thơ ca đóng vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của con người. Thơ ca giúp con người sống đẹp hơn, có ích hơn cho xã hội.
Tải Soạn văn 12 bài Mấy ý nghĩ về thơ Văn 12 Kết nối tri thức tập 1 PDF tại đây
